Στα πλαίσια του προπτυχιακού μαθήματος Δημοσιογραφίας Δεδομένων, το οποίο διδάχτηκε για πρώτη φορά την ακαδημαϊκή χρόνια 2014-2015 στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ από τους Καθ. Ανδρέα Βέγλη και Δρ. Χαράλαμπο Μπράτσα (Πρόεδρο του Open Knowledge Greece) δημιουργήθηκαν πολύ αξιόλογα ελληνικά άρθρα δημοσιογραφίας δεδομένων. Το Σχολείο Δεδομένων στηρίζει την προσπάθεια του Τμήματος Δημοσιογραφίας στην ανάπτυξη αυτού του νέου κλάδου της Δημοσιογραφίας. Το 2016 το πρόγραμμα δια βίου μάθησης “Δημοσιογραφίας Δεδομένων”, από το Εργαστήριο Εφαρμογών Πληροφορικής στα ΜΜΕ, φιλοδοξεί να προσφέρει γνώσεις που κρίνονται αναγκαίες για τους εργαζομένους στον τομέα της Δημοσιογραφίας & ΜΜΕ. Στις αρχές του 2014 το Εργαστήριο Εφαρμογών Πληροφορικής στα ΜΜΕ, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης Ελλάδας και την ΕΣΗΕΜΘ (Ένωση Συντακτών Ημερήσιων Εφημερίδων Μακεδονίας – Θράκης) διεξήγαγε έρευνα με τη Δημοσιογραφίας Δεδομένων που ανέδειξε το μεγάλο ενδιαφέρον των εν ενεργεία δημοσιογράφων για το θέμα της δημοσιογραφίας Δεδομένων καθώς και την ανάγκη για επιμόρφωση πάνω στο θέμα Δείτε τα αποτελέσματα της δημοσιογραφίας Δεδομένων
Κάπνισμα και αλκοόλ στην Ευρώπη
Μια ακόμα, όχι και τόσο ευχάριστη, πρωτιά κατέχει η Ελλάδα σε έρευνα που διεξήχθη σε χώρες της Ευρώπης σχετικά με τα ποσοστά των καπνιστών σε διάφορα ηλικιακά γκρουπ, ενώ βρίσκεται και στο top 5 αντίστοιχης έρευνας για το αλκοόλ.
Το κάπνισμα οφείλεται για περίπου 700.000 θανάτους ετησίως στην Ευρώπη, με το 50% των καπνιστών πεθαίνουν πρόωρα. Πιο συγκεκριμένα, φαίνεται πως κατά μέσω όρο χάνουν 14 χρόνια από τη ζωή τους. Επιπλέον, το κάπνισμα συνδέεται με πολλά είδη καρκίνου, καρδιαγγειακών και αναπνευστικών ασθενειών, με αποτέλεσμα οι καπνιστές να έχουν λιγότερα χρόνια χωρίς προβλήματα υγείας . Στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν γίνει αρκετές προσπάθειες με σκοπό να μειωθεί το ποσοστό των καπνιστών, όπως για παράδειγμα εκστρατείες κατά του καπνίσματος , επιβολή νόμων κλπ. Παρόλα αυτά, τα ποσοστά των καπνιστών εξακολουθούν να βρίσκονται σε υψηλά ποσοστά σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στη συνέχεια ακολουθεί γράφημα στο οποίο απεικονίζονται τα ποσοστά των καπνιστών σε 14 χώρες τις Ευρώπης1.
Όπως παρατηρείται από την παραπάνω οπτικοποίηση, η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη θέση στις περισσότερες ηλικιακές κατηγορίες με εξαίρεση την κατηγορία 15-24 και 85 και άνω. Αξίζει να σημειωθούν οι μεγάλες ποσοστιαίες διαφορές που παρατηρούνται στις κατηγορίες 45-54, 55-64 και 85 και άνω. Έτσι στην κατηγορία 45-54 η Ελλάδα σημειώνει ποσοστό καπνιστών που αγγίζει το 29,2% ενώ η αμέσως επόμενη χώρα, η Βουλγαρία, βρίσκεται γύρω στις 7 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα (22,4%). Στην επόμενη κατηγορία, 55-64, η χώρα μας σημειώνει ποσοστό 22,4% και διαφορά 12 ποσοστιαίων μονάδων από τη δεύτερη σε κατάταξη χώρα (Λετονία 14,6%). Τέλος στην κατηγορία 85 και άνω η διαφορά της Κύπρου από την Ουγγαρία είναι γύρω στις 4 μονάδες (5,2% και 1,6% αντίστοιχα). αλκοόλ φαίνεται να είναι υπεύθυνη για περίπου 3,3 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως και είναι ο νούμερο ένα παράγοντας κινδύνου για πρόωρους θανάτους στους άντρες μεταξύ 15 και 59 ετών. Μάλιστα, αυξάνει τον κίνδυνο για περισσότερες από 60 σοβαρές ασθένειες όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα, κυρώσεις του ύπατος, καρκίνο, διαβήτη κ.α.. Επιπλέον πάνω από το 12% των παιδιών στην Ευρώπη ζουν σε οικογένειες δυσμενώς επηρεασμένες από την κατανάλωση αλκοόλ. Στον παρακάτω χάρτη εμφανίζονται τα συνολικά ποσοστά κατανάλωσης αλκοόλ σε χώρες της Ευρώπης. Τα δεδομένα είναι χωρισμένα ανάλογα με την συχνότητα κατανάλωσης σε: καθημερινή (daily), εβδομαδιαία (weekly) και μηνιαία (monthly) κατανάλωση.
Οι Ισπανοί είναι ο λαός με την περισσότερη ημερήσια κατανάλωση αλκοόλ με ποσοστό 13,4% και στη συνέχεια ακολουθεί το Βέλγιο με 12,3%, η Ελλάδα με ποσοστό 10% και η Τσεχία με ποσοστό 9,8%. Στην κατηγορία με την εβδομαδιαία κατανάλωση έρχεται πρώτο το Βέλγιο (27,4%) και ακολουθούν, με διαφορά αρκετών ποσοστιαίων μονάδων, η Τσεχία (19,3%) και η Ελλάδα (15,6%)2.
Κάπνισμα και κατανάλωση αλκοόλ στην Ελλάδα
Τα ποσοστά των καπνιστών στην Ελλάδα βρίσκονται σε αρκετά υψηλά επίπεδα σχεδόν σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, όπως διαφαίνεται και στο παρακάτω γράφημα.
Το ποσοστό των καπνιστών φαίνεται να μεγαλώνει σταδιακά στα ηλικιακά γκρουπ 25-34, 35-44 και 45-54 όπου και αγγίζει το 29,4%. Η μεγαλύτερη διαφορά παρατηρείται μεταξύ του ηλικιακού γκρουπ 55-64 και 65-74 όπου το ποσοστό των καπνιστών μειώνεται αισθητά (από 22,4% στο 9,7%).
Όσον αφορά στην κατανάλωση αλκοόλ όπως φαίνεται και στο παρακάτω γράφημα, το μεγαλύτερο ποσοστό καθημερινής κατανάλωσης σημειώνεται στο ηλικιακό γκρουπ 65-74 (16,6%), ενώ το μικρότερο ποσοστό καταγράφεται στο ηλικιακό γκρουπ 18-44 (5,9%).
Ευρωπαϊκή ευαισθητοποίηση
