Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η ημερίδα «Ανοικτή πρόσβαση για ποιον; Δικαιοσύνη στην ανοικτή πρόσβαση», την οποία συνδιοργάνωσαν η Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης ΑΠΘ και το Ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης Ελλάδας, στο πλαίσιο της διεθνούς εβδομάδας ενημέρωσης για την ανοικτή πρόσβαση “Open Access Week”. Το “παρών” στην ημερίδα έδωσαν ακαδημαϊκοί, βιβλιοθηκονόμοι καθώς και φοιτητές.
Αρχικά, απηύθυναν σύντομο χαιρετισμό η Προϊσταμένη Διεύθυνσης Κεντρικής Βιβλιοθήκης, κα Αικατερίνη Νάστα, και ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Ανοικτής Γνώσης Ελλάδας, Δρ Χαράλαμπος Μπράτσας. Στη συνέχεια, ο Δρ Μπράτσας πέρασε στην εισήγησή του με τίτλο: «Ανοικτή Πρόσβαση με Αρπακτικά Περιοδικά; Για ποιους;». Ο Δρ Μπράτσας έθιξε το φαινόμενο της παρουσίας «αρπακτικών» περιοδικών, τα οποία δεν διαθέτουν επιστημονικό χαρακτήρα, αλλά λειτουργούν, ουσιαστικά, ως επιχειρήσεις ανοικτής πρόσβασης, και φιλοξενούν άρθρα τα οποία δεν έχουν ελεγχθεί για την ποιότητα και τη νομιμότητά τους. Αναφέρθηκε σε τέτοιου είδους περιοδικά και στα χαρακτηριστικά τους ώστε να τα διακρίνει ένας επιστήμονας και να τα αποφεύγει, σε τρόπους προφύλαξης από αυτά, αλλά και σε φορείς και προσωπικότητες που αντιδρούν στην παρουσία αυτών.
Ακολούθησε η εισήγηση των κ.κ. Αικατερίνη Νάστα, Προϊσταμένη διεύθυνσης ΒΚΠ ΑΠΘ, Μαρία Λιάρου, Βιβλιοθηκονόμος ΑΠΘ, και Μαρία-Ειρήνη Τσουράκη, Βιβλιοθηκονόμος ΑΠΘ, «Υπηρεσία Υποστήριξης Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ) ΒΚΠ», εστιάζοντας στη δίκαιη πρόσβαση όλων των αναγνωστών στο διαθέσιμο αποθετήριο συγγραμμάτων, στις δράσεις και τα μέτρα που έχουν ληφθεί έως σήμερα προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, αλλά και στις μελλοντικές ενέργειες.
Έπειτα, τον λόγο πήρε ο κος Χαριτών Πολάτογλου, Καθηγητής Τμήματος Φυσικής ΑΠΘ, με την εισήγηση «Βήματα Ανοιχτότητας στις Θετικές Επιστήμες», ο οποίες έδωσε έμφαση στην ανοικτότητα στην εκπαίδευση και στην ανάγκη αλλαγής του παλαιού μοντέλου έρευνας με τη δημιουργία αποθετηρίου δεδομένων και διαδικασιών καθώς και στη διάδοση ερευνητικών αποτελεσμάτων.
Το δεύτερο μέρος της ημερίδας άνοιξαν οι κ.κ. Σοφία Ζαπουνίδου, Βιβλιοθηκονόμος ΑΠΘ, και Ελευθερία Κοσέογλου, Βιβλιοθηκονόμος ΑΠΘ, με την εισήγηση «Δίκαιη πρόσβαση στις συλλογές και στις υπηρεσίες βιβλιοθηκών», οι οποίες αναφέρθηκαν στο δικαίωμα πρόσβασης όλων στις βιβλιοθήκες, αλλά και στο φαινόμενο των στερεοτύπων κατά την ταξινόμηση και την αναζήτηση.
Επίσης, παρουσιάστηκε σε πρώτη πανευρωπαϊκή προβολή το ντοκιμαντέρ «Change the Subject», η οποία στηρίζεται στην ActionAid. Το ντοκιμαντέρ περιγράφει την ιστορία μιας ομάδας φοιτητών του Dartmouth College των ΗΠΑ. Αυτή η ομάδα προσπάθησε να αντιμετωπίσει το αρνητικό αίσθημα που δημιουργούσε ο κατάλογος της βιβλιοθήκης Baker-Berry με την περιγραφή των μεταναστών ως παράνομων. Οι προσπάθειές τους έφτασαν μέχρι την Washington και το Κογκρέσο. Το ντοκιμαντέρ “Change the Subject” παρουσιάζει πώς μια δράση ακτιβισμού σε ένα πανεπιστήμιο αποτέλεσε το θέμα συζήτησης σε όλες τις ΗΠΑ, και πώς ένας όρος που χρησιμοποιείται για την περιγραφή βιβλίων αποτέλεσε το σημείο ανάφλεξης στη συζήτηση για τη μετανάστευση που εξελισσόταν στο Κογκρέσο.
Αμέσως μετά, ακολούθησε συζήτηση την οποία συντόνισε η Δρ Μαρία Καβάλα, διδάσκουσα στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών, ΑΠΘ.
