Του Nicholas Aiossa
Το οικονομικό σκάνδαλο του Westminster που ξέσπασε στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2009 απασχόλησε τα Μέσα, με τους δημοσιογράφους να αποκαλύπτουν ότι μέλη του κοινοβουλίου χρησιμοποιούσαν τις βουλευτικές τους δαπάνες για να ανακαινίσουν τα σπίτια τους, να διαφύγουν φόρους, ενώ μάλιστα κάποιος Βουλευτής χρησιμοποίησε χρήματα για να χτίσει ένα «σπίτι» για τις πάπιες του. Όλη αυτή η ιστορία οδήγησε στην μαζική αναδιαμόρφωση της λειτουργίας του συστήματος δαπανών ευρύτερα, καθώς και στην αύξηση της διαφάνειας σχετικά με το πώς οι Βουλευτές ξοδεύουν τα χρήματα των φορολογουμένων.
Ένα παρόμοιο σκάνδαλο ξέσπασε πρόσφατα σε μεγαλύτερη κλίμακα και αφορά, αυτή τη φορά, Μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Από μόνο του το γεγονός κάνει φανερό ότι το σύστημα δαπανών έχει κενά, τα οποία επιτρέπουν την όποια κατάχρηση. Μεγαλύτερη διαφάνεια και λογοδοσία μπορεί να καταστείλει τα όποια κενά του συστήματος. Παρακάτω ακολουθούν μερικά τέτοια «κενά» στο σύστημα, τα οποία επιτρέπουν την εσφαλμένη χρήση των δαπανών από πλευράς Ευρωβουλευτών.
Το παρασκήνιο
Το επίδομα γραμματέων, το οποίο χρησιμοποιούν οι Ευρωβουλευτές για να πληρώσουν το προσωπικό τους, ανέρχεται στις 24.164 ευρώ τον μήνα για κάθε Ευρωβουλευτή. Μαζί με το επίδομα γενικών δαπανών, αυτό το κομμάτι του προϋπολογισμού της Ε.Ε. υπόκειται κατ’ επανάληψη σε εμπλοκή σε απάτες και κατάχρηση από πλευράς Ευρωβουλευτών.
Το πιο πρόσφατο παράδειγμα που σημειώθηκε είναι η εμπλοκή της Marine Le Pen και του Εθνικού Μετώπου (FN) σε μία υπόθεση απάτης στην Γαλλία, όπου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προσπάθησε να εισπράξει περί τις 339.000 ευρώ, λόγω κατάχρησης του επιδόματος προσωπικού. Η περιβόητη Έκθεση Εσωτερικού Ελέγχου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που δημοσιεύτηκε το 2008, γνωστή και ως “Galvin Report”, από το όνομα του εσωτερικού ελεγκτή στον οποίο ανατέθηκε η Έκθεση, ανέδειξε κινδύνους στον έλεγχο των δαπανών και πολυάριθμους τρόπους, με τους οποίους οι Ευρωβουλευτές μπορούν να τις παραποιήσουν: από σύναψη συμβολαίων παροχής υπηρεσιών με εταιρίες ιδιοκτησίας των ίδιων των Ευρωβουλευτών, μέχρι εισροή χρημάτων στα πολιτικά κόμματα πίσω στις χώρες τους.
Υπάρχουν πέντε κατηγορίες προσωπικού, για την πληρωμή των οποίων οι Ευρωβουλευτές μπορούν να χρησιμοποιήσουν το επίδομα που λαμβάνουν: Διαπιστευμένο Βοηθητικό Προσωπικό του Κοινοβουλίου, που διαμένει στις Βρυξέλλες και διατηρούν άμεση σύμβαση εργασίας με το Κοινοβούλιο. Τοπικό Βοηθητικό Προσωπικό του Κοινοβουλίου που διαμένει στην εκλογική περιφέρεια των Ευρωβουλευτών και διατηρεί ιδιωτική σύμβαση εργασίας με τον εκάστοτε Ευρωβουλευτή. Πάροχοι υπηρεσιών και εσωτερικά συμφωνητικά, τα οποία έχουν τη μορφή συμβολαίων ορισμένου χρόνου και υπογράφονται μεταξύ Ευρωβουλευτών και φορείς που αναλαμβάνουν την υλοποίηση πληρωμών και διαχειρίζονται όλες τις συμφωνίες που συνάπτονται σε εθνικό επίπεδο, ώστε να διασφαλίσουν ότι πληρώνονται όλοι οι απαιτούμενοι φόροι και συνεισφορές προς την κάθε χώρα.
Από το 2008, η νομοθεσία και ο εσωτερικός κανονισμός που αφορούν τη διαφάνεια έχουν βελτιωθεί. Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί σύναψης συμβολαίων έχουν αυξηθεί και τα ονόματα του βοηθητικού προσωπικού και των παρόχων υπηρεσιών δημοσιεύονται πλέον στο δικτυακό τόπο του Κοινοβουλίου. Ακόμη και σήμερα όμως, παρατηρούνται παράνομες δραστηριότητες κατάχρησης του επιδόματος προσωπικού από τους Ευρωβουλευτές.
Μόλις αυτή την εβδομάδα, το Κοινοβούλιο επιβεβαίωσε με ένα εσωτερικό έγγραφο την διενέργεια 109 διακριτών ερευνών το 2015, σχετικών με «τα επιδόματα του βοηθητικού προσωπικού του Κοινοβουλίου (σειρά προϋπολογισμού 4220), εκ΄ των οποίων 96 εισπράχθηκαν μερικώς ή ολικώς, δύο απορρίφθηκαν και μία κοινοποιήθηκε στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF)».
Τα δημόσια σκάνδαλα γύρω από το συγκεκριμένο θέμα ανέδειξαν τους τρεις κύριους τρόπους που οι Ευρωβουλευτές κάνουν εσφαλμένη χρήση των κονδυλίων της Ε.Ε. για την αποπληρωμή του προσωπικού τους.
Προσωπικό Κέρδος
Ορισμένοι Ευρωβουλευτές χρησιμοποιούν το επίδομα προσωπικού καθαρά για δικό τους κέρδος. Το πρώην μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Peter Skinner καταδικάστηκε σε τετραετή φυλάκιση για εξαπάτηση, καταχρώμενος περίπου 120.000 ευρώ μέσα σε πέντε χρόνια, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν σε διάφορες δραστηριότητες, μεταξύ άλλων ως επίδομα διατροφής, καθώς και για ένα ταξίδι στην Χαβάη. Ο ίδιος κατάφερε να στήσει αυτή την απάτη παραποιώντας έγγραφα που αφορούσαν τους εργαζομένους και αφαιρώντας ποσά από την εκταμίευση του επιδόματος προσωπικού.
Ένας άλλος Ευρωβουλευτής, ο Ashley Mote, κατηγορήθηκε το 2015 και καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια φυλάκιση για κατάχρηση άνω των 400,000 ευρώ, προερχόμενων από επιδόματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ανάμεσα σε άλλα, ο κ. Mote χρησιμοποίησε δημόσια χρήματα για να αποπληρώσει την υποθήκη του και να τακτοποιήσει προσωπικές του νομικές εκκρεμότητες.
© European Union 2017 – European Parliament
Δημιουργική Σκέψη ώστε να παραμείνουν στην Οικογένεια
Αυτή την εβδομάδα ζητήθηκε από τον υποψήφιο για την Γαλλική Προεδρεία Francois Fillon να λογοδοτήσει για πληρωμές ύψους 500.000 ευρώ προς τη σύζυγό του, χρήματα που προήλθαν από δημόσιες επιχορηγήσεις. Αυτή όμως είναι μια συνηθισμένη πρακτική εδώ και χρόνια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Μέχρι την επιβολή νέου κανονισμού το 2009, κάθε Ευρωβουλευτής μπορούσε να απασχολεί τα πρόσωπα του άμεσου οικογενειακού του περιβάλλοντος ως προσωπικό του Κοινοβουλίου. Οι Ευρωβουλευτές, που εξακολουθούσαν να απασχολούν τους συζύγους τους μεταξύ του προσωπικού τους το 2009, είχαν μία μεταβατική περίοδο πέντε ετών, κατά την οποία θα μπορούσαν να συνεχίζουν την απασχόλησή τους. Πολλοί επωφελήθηκαν τότε αυτού του «κενού» στον κανονισμό. Το 2013 η Marine Le Pen προσέλαβε τον «σύντροφό» της και σημερινό Ευρωβουλευτή Louis Aliot ως βοηθό. Ο Nigel Farage απασχολούσε την σύζυγό του από το 2006 σαν βοηθητικό προσωπικό στο Κοινοβούλιο. Όταν η καθολική απαγόρευση τέθηκε σε εφαρμογή το 2014, ο επίσης Ευρωβουλευτής του κόμματος Κόμμα Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKIP) Raymond Finch υπήρξε αυτός που την προσέλαβε ξανά ως βοηθό. Αρκετοί Λετονοί Ευρωβουλευτές έχουν μηνυθεί με την κατηγορία ότι προσλαμβάνουν ο ένας τους συγγενείς του άλλου στο Κοινοβούλιο. Τα Μέλη του Κοινοβουλίου θα πρέπει να αρχίσουν να τιμούν και το γράμμα, αλλά και το πνεύμα του νόμου.
Τροφοδοτώντας το Τέρας του Εθνικού Κόμματος
Το επίδομα είναι ιδιαίτερα ευπαθές στα χέρια Ευρωβουλευτών που τροφοδοτούν χρηματικά πίσω στις πατρίδες τους τα εθνικά τους κόμματα, πράγμα το οποίο έρχεται σε αντίθεση με τον κανονισμό. Όπως ειπώθηκε προηγουμένως, αυτό είναι ακριβώς για το οποίο κατηγορήθηκε και το Εθνικό Μέτωπο (FN). Ουσιαστικά, επιδοτούσε τα μέλη του εσωτερικού κόμματος του Εθνικού Μετώπου με τα μισά και παραπάνω χρήματα που υποτίθεται ότι παρέχονταν στους Ευρωβουλευτές για τις εργασίες τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο Ευρωβουλευτής του κόμματος Κόμμα Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKIP) Nathan Gill έχει τεθεί υπό διερεύνηση για παρόμοιες κατηγορίες, ότι δηλαδή έκανε χρήση των επιδομάτων για πολιτικές δραστηριότητες στη χώρα του, συμπεριλαμβανομένης και την πολιτικής του καμπάνιας. Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που το Κόμμα Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου έχει εμπλακεί σε τέτοιου είδους σκάνδαλο. Το 2012, Ευρωβουλευτές του UKIP κλήθηκαν να επιστρέψουν περίπου 43.000 ευρώ, επειδή απέσπασαν χρήματα από τα επιδόματά τους για να πληρώσουν υπαλλήλους του εθνικού κόμματος.
Ανάγκη για Περισσότερη Διαφάνεια
Ενώ είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχουν πολλά κενά στο σύστημα, τα οποία έχουν αυξήσει τις τραπεζικές εισροές Ευρωβουλευτών, γίνονται εξίσου πολλά βήματα για τον περιορισμό αυτών των πρακτικών.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο χρειάζεται να:
- Αυξήσει τη διαφάνεια και τη δημοσίευση λεπτομερειών, που αφορούν συμβάσεις εργασίας, ειδικότερα πάνω στο κομμάτι της παροχής υπηρεσιών.
- Ενισχύσει τη βοήθεια προς στις Γενικές Διευθύνσεις Οικονομικών και Προσωπικού, ώστε να εξετάζονται συστηματικά και εξονυχιστικά τα έγγραφα που υποβάλλονται από Ευρωβουλευτές
- Διασφαλίσει έναν αποτελεσματικό τρόπο διαμοιρασμού πληροφοριών μεταξύ των Γενικών Διευθύνσεων Οικονομικών και Προσωπικού, για τον κατάλληλο έλεγχο της χρήσης του επιδόματος γραμματέων.
- Εξασφαλίσει ότι οι Ευρωβουλευτές παραμένουν αφοσιωμένοι και στο πνεύμα, αλλά και στο γράμμα του νόμου, όσον αφορά την απαγόρευση του νεποτισμού.
- Παρέχει ακόμη πιο ακριβείς οδηγίες στους Ευρωβουλευτές, σχετικά με το πού δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον προϋπολογισμό τους.
Δεν είμαστε μόνο εμείς που καταλαβαίνουμε ότι χρειάζεται μεγαλύτερη διαφάνεια και λογοδοσία, σε ό,τι έχει να κάνει με τη χρήση δημοσίου χρήματος από Ευρωβουλευτές. Το 2015, Δημοσιογράφοι από τα 28 Κράτη-Μέλη της Ε.Ε. αποτάθηκαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, κατά του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αναφορικά με την άρνησή του να δώσει στη δημοσιότητα έγγραφα, που σχετίζονταν με τις δαπάνες των Ευρωβουλευτών, συμπεριλαμβανομένου του Επιδόματος Προσωπικού.
Το παράρτημα της Διεθνούς Διαφάνειας στην Ε.Ε. υπέβαλε ένα παρόμοιο αίτημα για πρόσβαση σε έγγραφα που αφορούν τα επιδόματα των Ευρωβουλευτών, το οποίο απορρίφθηκε από τον Ευρωβουλευτή Ildikó Gáll-Pelcz, Αντιπρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, επικεφαλής στο κομμάτι της απόκρισης σε αιτήματα πρόσβασης εγγράφων.
Ακόμη και η Επίτροπος Verstager πρόσφατα δήλωσε ότι οι δαπάνες των Ευρωβουλευτών είναι ζήτημα δημοσίου ενδιαφέροντος, καθώς αποδεικνύουν αν τα όποια έξοδα γίνονται με έναν «σωστό και διαφανή τρόπο».
OpenBudgets.eu
Το παράρτημα της Διεθνούς Διαφάνειας στην Ε.Ε. πιστεύει στους ανοικτούς προϋπολογισμούς και στα δεδομένα των δαπανών. Ο καλύτερος τρόπος να διασφαλιστεί ότι το δημόσιο χρήμα χρησιμοποιείται ορθά είναι δια μέσου της διαφάνειας και της λογοδοσίας. Εξού και ο λόγος που δουλεύουμε πάνω στο πρόγραμμα του openbudgets.eu, το οποίο θα λειτουργεί σαν ένα αποθετήριο δεδομένων που αφορούν προϋπολογισμούς της Ε.Ε., έτσι ώστε πολίτες, δημοσιογράφοι και η κοινωνία των πολιτών να μπορούν να ελέγξουν πώς ξοδεύονται τα χρήματα των φορολογουμένων. Πιστεύουμε ότι ο τρόπος που οι Ευρωβουλευτές διαχειρίζονται τις δαπάνες τους θα πρέπει να ελέγχεται με κάθε λεπτομέρεια από την κοινωνία.
Εάν τα δεδομένα των προϋπολογισμών είναι προσβάσιμα μέσω ανοικτών και αναγνώσιμων τύπων αρχείων, το όφελος θα είναι καθολικό. Αυτό σημαίνει ότι ένας Ευρωβουλευτής θα είχε λιγότερες πιθανότητες να κάνει εσφαλμένη χρήση των επιδομάτων του, μιας και θα επιτρέπεται σε πολίτες, MKO και δημοσιογράφους να ελέγχουν το πώς ξοδεύονται τα χρήματα της Ε.Ε. και αυτό θα βοηθήσει να υπάρχει μία εξήγηση για κάθε δαπάνη.
