Από τον Danny Lämmerhirt
Αυτό το κείμενο γράφτηκε συνεργατικά από τους Danny Lämmerhirt, Pierre Chrzanowski και Sander van der Waal
Η 22α Ιανουαρίου θα σηματοδοτήσει μία κρίσιμη στιγμή για το μέλλον των ανοικτών δεδομένων στην Ευρώπη. Εκείνη την ημέρα, ο τελικός τριμερής διάλογος μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχεδιάζεται να αποφασίσει σχετικά με την επικύρωση της επικαιροποιημένης οδηγίας για το PSI. Μεταξύ άλλων, τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα θα αποφασίσουν για τα δεδομένα που θεωρούνται δεδομένα “υψηλής αξίας”. Ποιες βασικές πληροφορίες πρέπει να είναι διαθέσιμες στο κοινό και πώς αυτές οι υποδομές δεδομένων πρέπει να χρηματοδοτούνται και να διαχειρίζονται, είναι κρίσιμα ζητήματα για το μέλλον της ΕΕ.
Όπως θα συζητήσουμε παρακάτω, υπάρχουν πολλοί τρόποι που θα μπορούσαμε να οραματιστούμε τη συλλογική “αξία” αυτών των δεδομένων. Πρόκειται για ένα δημοκρατικό ζήτημα και δεν πρέπει να είμαστε ικανοποιημένοι από μια κακή και ευρέως καθορισμένη πρόταση. Ως εκ τούτου, προτείνουμε να οργανωθεί ένας δημόσιος διάλογος για τον συλλογικό προσδιορισμό των δεδομένων υψηλής αξίας στην Ευρώπη.
Τι λέει η οδηγία PSI για τα σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας;
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέχει αρκετές υποδείξεις στην τρέχουσα αναθεώρηση της οδηγίας για το PSI όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο προβλέπει σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας. Ορίζονται από έναν από τους ακόλουθους «δείκτες αξίας»:
- Η δυνατότητα δημιουργίας σημαντικών κοινωνικών, οικονομικών ή περιβαλλοντικών οφελών,
- Η δυνατότητα δημιουργίας καινοτόμων υπηρεσιών,
- Ο αριθμός των χρηστών, ιδίως των SME,
- Τα έσοδα που μπορεί να βοηθήσουν στη δημιουργία,
- Το δυναμικό των δεδομένων για συνδυασμό με άλλα σύνολα δεδομένων,
- Ο αναμενόμενος αντίκτυπος στην ανταγωνιστική κατάσταση των δημόσιων επιχειρήσεων.
Δεδομένου του στρατηγικού ρόλου των ανοικτών δεδομένων για την ενιαία ψηφιακή αγορά της Ευρώπης, αυτοί οι δείκτες δεν προκαλούν έκπληξη. Αλλά όπως θα συζητήσουμε παρακάτω, υπάρχουν πολλές προκλήσεις που τους καθορίζουν. Επίσης, υπάρχουν διάφοροι τρόποι κατανόησης της σημασίας των δεδομένων.
Το παράρτημα της οδηγίας PSI περιλαμβάνει επίσης έναν κατάλογο προκαταρκτικών δεδομένων υψηλής αξίας, αντλώντας κυρίως από τα βασικά σύνολα δεδομένων που ορίζονται από το Global Open Data Index του Open Knowledge International (ΟΚΙ), καθώς και από το τεχνικό παράρτημα του G8 Open Data Charter Technical Annex. Δείτε τον προτεινόμενο κατάλογο στον παρακάτω πίνακα.
Κατάλογος κατηγοριών και σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας:
| Κατηγορία | Περιγραφή |
| 1. Γεωγραφικά δεδομένα | Ταχυδρομικοί κώδικες, εθνικοί και τοπικοί χάρτες (κτηματολόγιο, τοπογραφικά, θαλάσσια, διοικητικά όρια). |
| 2. Παρατήρηση γης και περιβάλλοντος | Δεδομένα σχετικά με τον χώρο και το περιβάλλον (παρακολούθηση του καιρού και της ποιότητας του εδάφους και του νερού, σεισμικότητα, κατανάλωση ενέργειας, ενεργειακή απόδοση κτιρίων και επίπεδα εκπομπών). |
| 3. Μετεωρολογικά δεδομένα | Πρόγνωση καιρού, βροχή, ανέμους και ατμοσφαιρική πίεση. |
| 4. Στατιστικά | Εθνικά, περιφερειακά και τοπικά στατιστικά στοιχεία με βασικούς δημογραφικούς και οικονομικούς δείκτες (ακαθάριστο εγχώριο προϊόν, ηλικία, ανεργία, εισόδημα, εκπαίδευση). |
| 5. Εταιρείες | Μητρώα επιχειρήσεων και επιχειρήσεων (κατάλογος καταχωρημένων εταιρειών, δεδομένα ιδιοκτησίας και διαχείρισης, αναγνωριστικά στοιχεία καταχώρισης). |
| 6. Δεδομένα μεταφορών | Χρονοδιαγράμματα των δημόσιων μεταφορών όλων των τρόπων μεταφοράς, πληροφορίες σχετικά με τα δημόσια έργα και την κατάσταση του δικτύου μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών για την κυκλοφορία. |
Σύμφωνα με την πρόταση, ανεξάρτητα από το ποιος θα τα παρέχει, αυτά τα σύνολα δεδομένων θα είναι διαθέσιμα δωρεάν, μηχανικά αναγνώσιμα και προσβάσιμα για λήψη και, ενδεχομένως, μέσω API. Οι όροι επαναχρησιμοποίησης πρέπει να είναι συμβατοί με τις άδειες ανοικτού τύπου.
Προς μία δημόσια συζήτηση σχετικά με σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας σε επίπεδο ΕΕ
Έχουν γίνει προσπάθειες από τα κράτη μέλη της ΕΕ να καθορίσουν τι συνιστά δεδομένα υψηλής αξίας σε εθνικό επίπεδο, με διαφορετικά αποτελέσματα. Στη Δανία, τα βασικά δεδομένα έχουν οριστεί ως οι πέντε βασικές δημόσιες αρχές πληροφόρησης που χρησιμοποιούνται στην καθημερινή τους επεξεργασία και πρέπει να απελευθερώνονται. Στη Γαλλία, ο νόμος για μια Ψηφιακή Δημοκρατία στοχεύει στη διάθεση των συνόλων δεδομένων αναφοράς που έχουν τον μεγαλύτερο οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο. Στην Εσθονία, η χώρα βασίζεται στην υποδομή X-Road για να συνδέσει τα βασικά δημόσια συστήματα πληροφοριών, αλλά τα περισσότερα από τα δεδομένα παραμένουν περιορισμένα.
Τώρα είναι η ώρα για έναν μοιρασμένο και κοινό ορισμό του τι συνιστούν σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας σε επίπεδο ΕΕ. Και αυτό συνεπάγεται μια συμφωνία για το πώς πρέπει να τα ορίσουμε. Ωστόσο, ως έχει, υπάρχουν διάφορα ζητήματα με τους δείκτες αξίας που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Για παράδειγμα, πώς καθορίζεται το δυναμικό των δεδομένων για καινοτόμες υπηρεσίες; Πώς να αποδίδετε με σιγουριά τα κέρδη από τη χρήση ανοικτών δεδομένων; Πώς αξιολογεί κανείς και συγκρίνει τα κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη από το άνοιγμα των δεδομένων; Όποιος σχεδιάζει αυτούς τους δείκτες πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός, καθώς οι μετρήσεις για τη σύγκριση των κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών οφελών μπορεί να έρθουν με μεθοδικές προκαταλήψεις. Έρευνες διαπίστωσαν, για παράδειγμα, ότι η σύγκριση των οικονομικών και περιβαλλοντικών οφελών μπορεί να ευνοήσει αθέμιτα τα δεδομένα οικονομικής αξίας εις βάρος των κοινωνικών παροχών, καθώς τα οικονομικά οφέλη είναι συχνά πιο εύκολα ποσοτικοποιήσιμα και μπορούν να καθοριστούν από προεπιλογή.
Μία μορφή συζητήσεων σχετικά με σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας θα μπορούσε να είναι η συζήτηση σχετικά με τα δεδομένα που δημοσιεύονται επί του παρόντος από τις κυβερνήσεις και γιατί. Για παράδειγμα, με το Global Open Data Index, το Open Knowledge International έχει από καιρό υποστηρίξει τη δημοσίευση αναλυτικών στοιχείων για τις δαπάνες συναλλαγών. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η πρωτοβουλία Open Data For Tax Justice του OKI, η οποία θέλησε να επηρεάσει τις απαιτήσεις για τις πολυεθνικές εταιρείες να αναφέρουν τις δραστηριότητές τους σε κάθε χώρα (αποκαλούμενες αναφορές ανά χώρα) και να επηρεάσουν ένα πρότυπο για τα βασικά δεδομένα που είναι προσβάσιμα από το κοινό.
Μια δημόσια συζήτηση δεδομένων υψηλής αξίας πρέπει να εξετάσει με κριτικό πνεύμα τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τη στρέβλωση του ανταγωνισμού. Ποια δυναμική της αγοράς προκαλείται από το άνοιγμα δεδομένων; Σε ποιο βαθμό οι υπάρχουσες αγορές βασίζονται σε σπάνιες και κλειστές πληροφορίες; Τα κλειστά δεδομένα επιφέρουν την αποτυχία της αγοράς, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι (Zinnbauer 2018); Θα μπορούσε διαφορετικά να παρεμποδίσει τους μηχανισμούς δίκαιης τιμολόγησης (για μια συζήτηση για αυτή τη δυναμική στην έκδοση ανοικτής πρόσβασης, βλ. Lawson, Gray και Mauri 2015); Πώς τα ανοιχτά δεδομένα θα άλλαζαν την υπάρχουσα δυναμική της αγοράς; Ποιοι φορείς διακηρύσσουν ότι τα αρχικά δεδομένα θα μπορούσαν να αποτελέσουν στρέβλωση της αγοράς και τα συμφέροντά τους αντιπροσωπεύουν;
Τέλος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν εξετάζει ακόμα περιπτώσεις κυβερνητικών οργανισμών που παράγουν έσοδα από την πώληση πολύτιμων δεδομένων. Το εθνικό μητρώο εταιρειών της Ολλανδίας έχει εδώ και πολύ καιρό μια τέτοια περίπτωση, όπως και η γερμανική υπηρεσία καιρού. Πέρα από τον ανταγωνισμό, ο δημόσιος διάλογος γύρω από τα δεδομένα υψηλής αξίας θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν επί του παρόντος τα οριακά καθεστώτα αποκατάστασης του κόστους.
Τι θέλουμε να επιτύχουμε
Για τους λόγους αυτούς, θέλουμε να οργανώσουμε μια δημόσια συζήτηση για να ορίσουμε συλλογικά
- i) Τι πρέπει να θεωρείται ως ένα σύνολο δεδομένων υψηλής αξίας και με βάση ποια κριτήρια,
- ii) Ποιες πληροφορίες θα πρέπει να περιλαμβάνουν σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας,
- ii) Ποιες θα πρέπει να είναι οι προϋποθέσεις πρόσβασης και επαναχρησιμοποίησης.
Η οδηγία για το PSI θα θέσει τη βάση για ανοικτές πολιτικές δεδομένων σε ολόκληρη την ΕΕ. Επομένως, είμαστε σε μια κρίσιμη στιγμή να καθορίσουμε ποιες ευρωπαϊκές κοινωνίες αξίζουν ως βασικές δημόσιες πληροφορίες. Αυτό που διακυβεύεται δεν είναι μόνο το ζήτημα των οικονομικών επιπτώσεων, αλλά το ζήτημα του τρόπου εκδημοκρατισμού των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και ο ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει το κοινό όσον αφορά στον καθορισμό των δεδομένων που πρέπει να ανοίξουν.
Πώς μπορείτε να συμμετάσχετε
- Θα χρησιμοποιήσουμε το φόρουμ ανοικτής γνώσης ως κύριο κανάλι συντονισμού, ανταλλαγής πληροφοριών και συζήτησης. Για να συμμετάσχετε στη συζήτηση, προσθέστε τις σκέψεις σας εδώ ή μη διστάσετε να ξεκινήσετε μια νέα συζήτηση για συγκεκριμένα θέματα.
- Συλλέγουμε προτάσεις για σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας σε αυτό το υπολογιστικό φύλλο. Μη διστάσετε να το χρησιμοποιήσετε ως έγγραφο συζήτησης, όπου μπορούμε να μαζέψουμε εναλλακτικούς τρόπους αποτίμησης δεδομένων.
- Χρησιμοποιούμε την Απογραφή Δεδομένων της Οδηγίας PSI για να αξιολογήσουμε το άνοιγμα των συνόλων δεδομένων υψηλής αξίας.
Χαιρετίζουμε, επίσης, κάθε αναφορά σε επιστημονική εργασία, blogpost, κ.λπ. που συζητά το θέμα των συνόλων δεδομένων υψηλής αξίας. Αφού συγκεντρώσουμε προτάσεις για σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας, θα θέλαμε να αξιολογήσουμε πόσο ανοικτά είναι τα προτεινόμενα σύνολα δεδομένων υψηλής αξίας. Αυτό θα βοηθήσει να δοθεί στις ευρωπαϊκές χώρες διάγνωση της ανοικτότητας των βασικών δεδομένων.
Συντάκτες:
Ο Danny Lämmerhirt είναι ανώτερος ερευνητής σε open data, data governance, data commons καθώς και μετρήσεις για τη βελτίωση της ανοικτής διακυβέρνησης. Έχει εργαστεί στο παρελθόν με το Open Knowledge International, όπου διεξήγαγε τις ερευνητικές του δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης της μεθοδολογικής ανάπτυξης του Global Open Data Index 2016/17. Το έργο του επικεντρώνεται, μεταξύ άλλων, στον ρόλο των μετρικών για την ανοικτή διακυβέρνηση και οι επιπτώσεις των μετρήσεων στον τρόπο με τον οποίο τα θεσμικά όργανα εργάζονται και λαμβάνουν αποφάσεις. Έχει εποπτεύσει και επεξεργαστεί αρκετά κομμάτια σχετικά με αυτό το θέμα, συμπεριλαμβανομένου του Οδηγού μέτρησης του Open Data Charter.
Ο Pierre Chrzanowski είναι Data Specialist με τον όμιλο της Παγκόσμιας Τράπεζας και συνιδρυτής της τοπικής ομάδας Open Knowledge France. Στο πλαίσιο του έργου του, ανέπτυξε τον δείκτη Open Data for Resilience Initiative (OpenDRI), ένα εργαλείο για την αξιολόγηση της ανοικτότητας των βασικών συνόλων δεδομένων για έργα διαχείρισης κινδύνων καταστροφών. Έχει συμμετάσχει επίσης στην εκτίμηση των επιπτώσεων πριν από τη νέα πρόταση οδηγίας για το PSI και συνέβαλε στον Παγκόσμιο Δείκτη Ανοικτών Δεδομένων καθώς και στο Barometer Open Data Foundation.
Ο Sander van der Waal είναι Πρόγραμμα για τη Δημοσιονομική Διαφάνεια στο Open Knowledge International. Επιπλέον, είναι υπεύθυνος για την ομάδα του Open Knowledge International που δραστηριοποιείται στους τομείς της έρευνας, των επικοινωνιών και της κοινότητας. Ο Sander συνδυάζει ένα υπόβαθρο στην Επιστήμη των Υπολογιστών με τη Φιλοσοφία και έχει ένα πάθος για «ανοικτό» σε όλη του τη μορφή, που κυμαίνεται από ανοικτά δεδομένα έως ανοικτή πρόσβαση και λογισμικό ανοικτού κώδικα.
Μπορείτε να βρείτε το πρωτότυπο κείμενο εδώ.
