Το Ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης Ελλάδας, πραγματοποίησε την Παρασκευή 20 Ιουνίου 2025 μια από τις πιο επιτυχημένες εκδηλώσεις του. Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Upcast Project, σχεδίασε, οργάνωσε και υλοποίησε τον OpenUP Hackathon Thessaloniki Climate 2025, έναν διαγωνισμό καινοτομίας που στόχο είχε την δημιουργία καινοτόμων εφαρμογών (apps) για την αντιμετώπιση των σύγχρονων περιβαλλοντικών ζητημάτων.
Δεκάδες νέες και νέοι ερευνητές, προγραμματιστές/τριες, εκπρόσωποι ιδιωτικών εταιρειών, δημόσιων υπηρεσιών και πανεπιστημιακών ιδρυμάτων βρέθηκαν στην αίθουσα του Περιφερειακού Συμβουλίου Κεντρικής Μακεδονίας, στη Θεσσαλονίκη για την τελετή βράβευσης των νικητών του διαγωνισμού. Πιο συγκεκριμένα, την αυλαία της εκδήλωσης άνοιξαν οι σύντομοι χαιρετισμοί των Νικόλαου Τζόλλα, Αντιπεριφερειάρχη Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κωνσταντίνου Διαμαντάρα, Αντιπρύτανη Διεθνοποίησης, Δημοσίων Σχέσεων και Επικοινωνίας και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Δι.Πα.Ε, Γιουτίκα Κωνσταντίνου, Αντιπεριφερειάρχη ΜΕ Θεσσαλονίκης, Χαράλαμπου Χατζή, Προϊστάμενο Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Δ’ Θεσσαλονίκης και Σταύρου Καλαφάτη, Υφυπουργός Εσωτερικών.
Στη συνέχεια, o Χαράλαμπος Μπράτσας, Πρόεδρος του Ιδρύματος Ανοικτής Γνώσης Ελλάδας και Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής και Ηλεκτρονικών Συστημάτων του Δι.Πα.Ε, πήρε τον λόγο. Ο κ. Μπράτσας μίλησε για τον διαγωνισμό καινοτομίας και τις 11 εφαρμογές (apps) που αναπτύχθηκαν συνολικά, τα 5 μέλη της κριτικής επιτροπής, τους 16 μέντορες που παρείχαν συμβουλές καθοδήγησης στους 50 και πλέον προγραμματιστές/τριες αλλά και την πλατφόρμα Open Data Space (ODS). Μια πηγή δεδομένων που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του διαγωνισμού και αποτέλεσε έναν από τους σημαντικότερους αρωγούς στην προσπάθεια των διαγωνιζομένων καθώς παρείχε σε όλες και όλους δωρεάν πρόσβαση σε ανοικτά δεδομένα για το περιβάλλον, την κλιματική αλλαγή και την προστασία του περιβάλλοντος.
Έπειτα ακολούθησε η παρουσίαση και βράβευση των τριών κορυφαίων εφαρμογών (apps) που ξεχώρισαν για την πρωτοτυπία, τη βιωσιμότητα και τον κοινωνικό τους αντίκτυπο, με χρηματικά έπαθλα αξίας 1.000€, 2.000€ και 3.000€ αντίστοιχα. Ο Αθανάσιος Κων. Θανόπουλος, Πρόεδρος της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), ανακοίνωσε τα αποτελέσματα του διαγωνισμού. Αναλυτικότερα:
Το 1ο βραβείο απονεμήθηκε από το Ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης Ελλάδας στην ομάδα KyrO για την εφαρμογή AirQ. Η AirQ είναι μια καινοτόμα εφαρμογή που δημιουργήθηκε από τους Κυριάκο Ουζούνη και Κωνσταντίνο Κατσαούνη. Η εφαρμογή προβλέπει την ατμοσφαιρική ρύπανση σε περιοχές της Θεσσαλονίκης και προσφέρει εξατομικευμένες συμβουλές υγείας βάσει του ιατρικού προφίλ κάθε χρήστη. Αναβαθμίζει την περιβαλλοντική πληροφόρηση με τεχνητή νοημοσύνη και ανθρωποκεντρική προσέγγιση. Η AirQ περιλαμβάνει α) εκπαίδευση μοντέλων πρόβλεψης από τον admin, β) προσωπική εκτίμηση κινδύνου (Risk Score), γ) προσαρμοσμένες συστάσεις από AI, δ) ειδοποιήσεις ρύπανσης σε πραγματικό χρόνο, ε) ιστορική και εποχική ανάλυση ρύπων και στ) ασφαλής διαχείριση προσωπικών δεδομένων. Περισσότερες λεπτομέρειες για την εφαρμογή εδώ και εδώ.
Το 2ο βραβείο απονεμήθηκε από την εταιρεία OTS & LANCOM στην ομάδα (KP)^2 για την εφαρμογή AirWaveThess. Η AirWaveThess είναι μια εφαρμογή που δημιουργήθηκε από τον Κωνσταντίνο Πετράκη και την Κυριακή Παντσιοπούλου και δίνει έμφαση σε περιβαλλοντικά δεδομένα. Η εφαρμογή επεξεργάζεται και οπτικοποιεί διαθέσιμα δεδομένα για την ποιότητα του αέρα και του θαλασσινού νερού, με στόχο την παροχή χρήσιμων πληροφοριών για τις περιβαλλοντικές συνθήκες της Θεσσαλονίκης. Επιπλέον, περιλαμβάνει έναν βοηθό τεχνητής νοημοσύνης (LLM assistant) που παρέχει άμεσες πληροφορίες σχετικά με τα δεδομένα. Τέλος η AirWaveThess αναπτύχθηκε χρησιμοποιώντας TypeScript, React, Python και FastAPI. Περισσότερες λεπτομέρειες για την εφαρμογή εδώ και εδώ.
Το 3ο βραβείο απονεμήθηκε από την εταιρεία Deloitte, στην ομάδα ThessInfo για την ομώνυμη εφαρμογή. Η ThessInfo δημιουργήθηκε από τους Ηλία Σαλτσίδη, Γιώργο Πασχαλίδη και Γιώργο Ρετσιλά. Η ThessInfo αποτελεί μια ολοκληρωμένη λύση περιβαλλοντικής ενημέρωσης για τη Θεσσαλονίκη. Συνδυάζει διαδραστικούς χάρτες με χρωματισμό περιοχών βάσει δεικτών ποιότητας (νερό, αέρας, ανακύκλωση), δυναμικά γραφήματα τάσεων (μηνιαία/ετήσια), και ευέλικτους πίνακες με ταξινόμηση. Οι χρήστες μπορούν να αναζητήσουν εύκολα δήμους ή περιοχές, να δουν άμεσα ποια είναι τα «καλύτερα» σημεία με ειδικές κάρτες και να εξετάσουν λεπτομερή στατιστικά. Το frontend υλοποιήθηκε σε React με Material-UI, Leaflet και Recharts, ενώ το backend βασίζεται σε Django REST Framework, παρέχοντας αξιόπιστα ανοικτά δεδομένα μέσω API. Περισσότερες λεπτομέρεις για την εφαρμογή εδώ και εδώ.
Ο OpenUp Thessaloniki Climate 2025 συνδιοργανώθηκε από την Αναπτυξιακή Μείζονος Αστικής Θεσσαλονίκης – Αναπτυξιακός Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΜΑΘ ΑΕ ΑΟΤΑ), το Ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης Ελλάδας (OKFN), το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος (ΔΙΠΑΕ), τον Δήμο Θεσσαλονίκης και την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) και τελεί υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
