Η Κεντρική Δημόσια Βιβλιοθήκη Βέροιας είναι μια δημόσια βιβλιοθήκη, που υπάγεται στο Υπουργείο Παιδείας, Δια βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων. Δημιουργήθηκε το 1953, όταν η Δημοτική Βιβλιοθήκη Βέροιας αναβαθμίστηκε σε Δημόσια. Το προσωπικό της Βιβλιοθήκης,αντιλήφθηκε τις δυνατότητες των νέων τεχνολογιών των υπολογιστών και του διαδικτύου έγκαιρα.Το 1992 ο κατάλογος της Βιβλιοθήκης ήταν ήδη πλήρως αυτοματοποιημένος. Το 1996 ήταν η πρώτη βιβλιοθήκη στην Ελλάδα που πρόσφερε δωρεάν πρόσβαση σε υπολογιστές και στο Διαδίκτυο.Το 1997 ήταν η πρώτη βιβλιοθήκη με τη δική της προσωπική ιστοσελίδα.
Η Βιβλιοθήκη της Βέροιας είναι μια σχετικά μικρή βιβλιοθήκη, εξυπηρετώντας τους περίπου 50.000 κατοίκους της πόλης της Βέροιας, αλλά και 130.000 κατοίκους της ευρύτερης περιοχής, όμως η επιμονή που επιδεικνύει στο να καινοτομεί και να πειραματίζεται με νέες ιδέες την έχει αναδείξει σε μια βιβλιοθήκη πρότυπο για τις βιβλιοθήκες τόσο στην Ελλάδα, όσο και διεθνώς. Σαν αυτοσκοπό έχουν θέσει να κάνουν μια πραγματική αλλαγή στη ζωή των πολιτών.”Δεν θέλαμε απλά να προσφέρουμε βιβλία. Χτίσαμε τη φήμη μας στο πλαίσιο του να προσφέρουμε υπηρεσίες που θα κάνουν τη ζωή σας ευκολότερη και πιο διασκεδαστική!” είπε ο Ιωάννης Τροχόπουλος, πρώην διευθυντής της Βιβλιοθήκης. Η Βιβλιοθήκη ήταν ο κάτοχος του Bill and Melinda Gates Foundation Access to Learning Award (ATLA) για το 2010, λαμβάνοντας παγκόσμια αναγνώριση και φήμη.
Το ελληνικό παράρτημα του OKFN, το OKFN Greece, είναι μια ομάδα από καθηγητές, ερευνητές, φοιτητές, προγραμματιστές, χάκερς, με σκοπό την ελεύθερη πρόσβαση στη γνώση για τον κόσμο και με τις δράσεις του να συμβάλει σε αυτό. Στην Ελλάδα, μέσα στα λίγα χρόνια ύπαρξής του έχει αναπτύξει πλούσια δράση, υπό τον διευθύνοντα Δρ. Χαράλαμπο Μπράτσα, προσφέροντας σύγχρονες υπηρεσίες και καινοτόμες εφαρμογές. Άξια αναφοράς είναι η διεθνοποίηση της DBpedia, για την οποία έχει τιμηθεί και βραβευτεί από διεθνείς φορείς, προσφέροντας δομημένη πληροφορία εξαγόμενη από τη μεγαλύτερη online εγκυκλοπαίδεια, τη Wikipedia, αλλά και πολλές ακόμα δράσεις προσφέροντας νέους τρόπους εξαγωγής, αναφοράς, παρουσίασης και οπτικοποίησης δημόσιων δεδομένων.Το OKFN Greece σε συνεργασία με το ΠΜΣ Επιστήμη του Διαδικτύου του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,στο Τμήμα Μαθηματικών, το οποίο στεγάζεται στη Βέροια, είχαν την ιδέα να κάνουν ένα άλμα μπροστά στις υπηρεσίες που προσφέρει η Βιβλιοθήκη της Βέροιας, δημοσιοποιώντας τα βιβλιογραφικά δεδομένα της βιβλιοθήκης υπό τις Αρχές των Διασυνδεδεμένων Δεδομένων, βάζοντας έτσι τη Βιβλιοθήκη στον κόσμο του Ιστού των Δεδομένων, προσφέροντας υπηρεσίες Σημασιολογικού Ιστού στους χρήστες της Βιβλιοθήκης. Έτσι , δημιουργήθηκε το Public Library of Veroia LOD Project
Η συζήτηση σχετικά με το ενδεχόμενο συνεργασίας με τη Βιβλιοθήκη ξεκίνησε τον Απρίλιο και περί τα τέλη Ιουνίου, η Βιβλιοθήκη μας παραχώρησε ένα πλήρες αντίγραφο των βιβλιογραφικών δεδομένων της.Τα δεδομένα ήταν σε μορφή .iso2709, περιέχοντας 70.000 εγγραφές κωδικοποιημένες σύμφωνα με το πρότυπο MARC, το σύνηθες πρότυπο που χρησιμοποιούν οι βιβλιοθήκης για τους καταλόγους τους. Σε πρώτη φάση έπρεπε να περιγραφούν τα δεδομένα χρησιμοποιώντας RDF. Έχοντας υπ’όψιν τις εργασίες που έχουν γίνει πάνω στο ίδιο θέμα, όπως τη British National Bibliography, τη National Library of Spain (BNE), το WorldCat καθώς και άλλα, διαλέξαμε τα vocabularies που έπρεπε να χρησιμοποιήσουμε. Η απόφαση ήταν να χρησιμοποιήσουμε οντολογίες καλά εδραιωμένες και ευρέως χρησιμοποιούμενες αλλά και όσο γίνεται “κατανοητές” και από ανθρώπους, καθώς πιστεύουμε ότι το όλο σκεπτικό των Διασυνδεδεμένων Δεδομένων δεν έχει ως στόχο μόνο λίγους εξειδικευμένους στις τεχνολογίες semantic, ή βιβλιοθηκονόμους. Είναι για όλους. Έτσι, χρησιμοποιήσαμε “γνωστές” οντολογίες όπως Dublin Core, FOAF, BIBO, RDVOCAB μεταξύ άλλων, ώστε τα δεδομένα να είναι κατανοητά ευανάγνωστα είτε από ανθρώπους είτε από μηχανές, και οι προγραμματιστές να μπορούν να χρησιμοποιήσουν εύκολα τα δεδομένα. Αναπτύξαμε μία νέα εφαρμογή σε γλώσσα C++, που αναλαμβάνει τη μετατροπή ή αντιστοίχηση των δεδομένων από το πρότυπο MARC σε RDF τριπλέτες. Η φιλοσοφία της εφαρμογής είναι να είναι εύκολα παραμετροποιήσιμη μέσω, μέσω απλών αρχείου κειμένου (.txt) για τα mappings, καθώς και να έχει ελάχιστες απαιτήσεις από πλευράς hardware. Η όλη διαδικασία για τη μετατροπή χρειάζεται μόλις 10 λεπτά για να ολοκληρωθεί σε ένα σύστημα με επεξεργαστή AMD E-450 1.65Ghz, και 4GB RAM , μετατρέποντας 70.000 εγγραφές, παράγοντας 1.300.000 τριπλέτες. Η εφαρμογή θα είναι ελεύθερη προς χρήση προς τα τέλη του 2012.
Η δεύτερη φάση ήταν να δημιουργήσουμε συνδέσεις με άλλα Datasets. Χρησιμοποιήσαμε το Silk για να κάνουμε συνδέσεις με την DBpedia, στην διεθνή αλλά και ελληνική μορφή της. Η διαδικασία αυτή παρήγαγε 8.000 συνδέσεις της μορφής sameAs. Αυτή τη στιγμή είμαστε στη διαδικασία να πραγματοποιήσουμε συνδέσεις και με άλλα datasets όπως VIAF, Open Library, BNB,BNE, Worldcat, DEWEY and και άλλα.
Με τις τριπλέτες έτοιμες, η τρίτη φάση ήταν να στήσουμε ένα Virtuoso server ώστε να που χρησιμοποιείται ως triplestore αλλά και δίνει πρόσβαση σε υπηρεσίες όπως, SPARQL endpoint, Faceted Browser, Entity Lookup προσφέροντας λύσεις σε θέματα όπως content negotiation και link dereferencing. Εγκαταστήσαμε επίσης την εφαρμογή Relfinder να είναι δυνατή η αναζήτηση σχέσεων μεταξύ διάφορων οντοτήτων του dataset.
Στο τελικό στάδιο, δώσαμε βάρος στην ανάπτυξη καινοτόμων εφαρμογών που χρησιμοποιούν τα δεδομένα. Αναπτύξαμε μια καινούρια εφαρμογή για την αναζήτηση ενός συγγραφέα και την προβολή του προφίλ ου, με όλα τα βιβλία του που υπάρχουν στη βιβλιοθήκη, συνδέσμους προς τις περιγραφές του κάθε βιβλίου, δυνατότητα ζήτησης προς δανεισμό,καθώς και πληροφορίες σχετικά με το συγγραφέα που απευθείας από τη Wikipedia μέσω της DBpedia. Η εφαρμογή της αναζήτησης είναι ακόμα υπό ανάπτυξη, ωστόσο μπορείτε να δείτε ένα δείγμα σχετικά με τον Albert Einstein. Χρησιμοποιήστε την αναζήτηση για να δείτε το προφίλ του αγαπημένου σας συγγραφέα.
[iframe src=”http://www.youtube.com/embed/kv_NfExKFAw” width=”100%” height=”480″]
Στους συνδέσμους που ακολουθούν μπορείτε να δείτε κάποιες από τις υπηρεσίες που προσφέρει το Project:
- Ιστοσελίδα του Project
- SPARQL Endpoint
- Faceted Browser, αναζήτηση στο σύνολο των δεδομένων και Entity Lookup
- DBpedia Powered Author Profile
- Relfinder
Τα δεδομένα δημοσιεύονται με την άδεια CC0. Αναμένουμε για σχόλια σας καθώς και τις προτάσεις σας για νέες δυνατότητες και επιλογές.
Υπεύθυνος έργου:
Επιβλέπων:
