Καθιερωμένη από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 1972, η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος έχει εξελιχθεί σε μία από τις μεγαλύτερες παγκόσμιες πλατφόρμες περιβαλλοντικής δράσης, με δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους να συμμετέχουν στην ημέρα αυτή κάθε χρόνο.
Κάθε χρόνο η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος εστιάζει σε διαφορετικό θέμα και φιλοξενείται από διαφορετική χώρα. Τα τελευταία χρόνια επικεντρώθηκαν τα πάντα, από την πλαστική ρύπανση και το παράνομο εμπόριο άγριας ζωής μέχρι την ατμοσφαιρική ρύπανση και τα απόβλητα τροφίμων.
Το θέμα για το 2024, “Η γη μας, το μέλλον μας. Είμαστε η #GenerationRestoration” τονίζει τη σημασία της αποκατάστασης της γης, της καταπολέμησης της ερημοποίησης και της ενίσχυσης της ανθεκτικότητας στην ξηρασία.
“Our land. Our future. We are #GenerationRestoration.”
Η αλλαγή του κλίματος είναι μια περίπλοκη πρόκληση που επηρεάζει όλους, ειδικά όσους ζουν σε χώρες με χαμηλότερο εισόδημα που είναι οι πιο ευάλωτες σε ακραία, μεταβλητά καιρικά φαινόμενα και μακροπρόθεσμες αλλαγές του κλίματος. Η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και ο μετριασμός των επιπτώσεών της θα απαιτήσει υψηλό επίπεδο συντονισμού εντός και μεταξύ των κοινωνιών, που θα περιλαμβάνει ευρύ φάσμα τομέων.
Τα ανοιχτά δεδομένα για το κλίμα είναι απαραίτητα για την υποστήριξη αυτού του συντονισμού. Συγκεκριμένα, οι χώρες θα πρέπει να συλλέγουν και να δημοσιεύουν δεδομένα σχετικά με την κλιματική αλλαγή σε ανοιχτή μορφή για να κατανοούν αποτελεσματικά τους κινδύνους, να ενημερώνουν τη χάραξη πολιτικής, να παρακολουθούν την πρόοδο όσον αφορά την τήρηση των δεσμεύσεων και τις απαιτήσεις αναφοράς συνθηκών όπως η Συμφωνία του Παρισιού και να αξιολογούν τον αντίκτυπο των πολιτικών.
Ωστόσο, επί του παρόντος, τα δεδομένα σχετικά με το κλίμα είναι συχνά «ελλιπή, κατακερματισμένα μεταξύ των υπηρεσιών και δεν διατίθενται σε διαλειτουργικές και προσβάσιμες μορφές». Η δημοσιοποίηση των κρατικών δεδομένων είναι ένα κρίσιμο βήμα για να επιτραπεί σε άλλες ομάδες —όπως ο ιδιωτικός τομέας, η ακαδημαϊκή κοινότητα και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών (ΟΚΠ)— να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που είναι απαραίτητες για τον εντοπισμό προβλημάτων και τη συνεργασία για λύσεις.
Η πρόσβαση σε δεδομένα που παράγονται από τις κυβερνήσεις είναι θεμελιώδης για τη διευκόλυνση της λήψης αποφάσεων με γνώμονα τα δεδομένα, του σχεδιασμού υπηρεσιών με επίκεντρο τον χρήστη και των πολιτικών που βασίζονται σε τεκμηριωμένα στοιχεία. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, τα ανοιχτά κυβερνητικά δεδομένα υποστήριξαν τις απαντήσεις των χωρών σε κρίσεις, αποδεικνύοντας ότι μπορούν να συμβάλουν στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας απέναντι σε κραδασμούς και καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, επιτρέποντας καλύτερη επικοινωνία και υπηρεσίες για την αντιμετώπιση νέων αναγκών.
Η απελευθέρωση αξιόπιστων, τυποποιημένων και έγκαιρων ανοιχτών δεδομένων προσφέρει επίσης ευκαιρίες για βελτίωση της χάραξης πολιτικής για το κλίμα και της διαφάνειας σχετικά με τη δράση για το κλίμα, σύμφωνα με το Ενισχυμένο Πλαίσιο Διαφάνειας (ETF) της Συμφωνίας του Παρισιού. Επιτρέπει σε ενδιαφερόμενους φορείς από όλο τον δημόσιο, ιδιωτικό και τρίτο τομέα να παρακολουθούν συλλογικά και να ανταποκρίνονται σε κρίσιμες καταστάσεις που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, χρησιμοποιώντας πληροφορίες που προέρχονται, για παράδειγμα, από ανοιχτά γεωχωρικά δεδομένα, κλιματολογικές παρατηρήσεις, εκπομπές και επίπεδα ρύπανσης (Grinspan και Worker, 2020, UNFCCC, 2023).
Σχετικές ιστοσελίδες:
- https://openclimatecampaign.org/
- https://creativecommons.org/about/open-climate-data/
- https://www.wri.org/research/implementing-open-data-strategies-climate-action-suggestions-and-lessons-learned
Σχετική βιβλιογραφία:
- UNFCCC (2023), “Introduction to transparency”, United Nations Framework Convention on Climate Change, https://unfccc.int/Transparency.
- Grinspan, D. and J. Worker (2020), “Implementing open data strategies for climate action: Suggestions and lessons learned for government and civil society stakeholders”, Working Paper, World Resources Institute, Washington DC, https://doi.org/10.46830/wriwp.19.00093.
- European Union (2019), Directive (EU) 2019/1024 of the European Parliament and of the Council of 20 June 2019 on open data and the re-use of public sector information, http://data.europa.eu/eli/dir/2019/1024/oj.
