Η Crowdfunded ηλεκτρονική έκδοση του Jimmy Wales θα συνδυάσει επαγγελματίες δημοσιογράφους με ένα στρατό εθελοντών.
Του Alex Hern
Ο Jimmy Wales, συνιδρυτής της Wikipedia, ξεκινάει την κυκλοφορία μιας νέας διαδικτυακής πλατφόρμας με σκοπό να καταπολεμήσει τις ψευδείς ειδήσεις, μέσω της συνεργασίας επαγγελματιών δημοσιογράφων με μία «στρατιά» από εθελοντές που επιθυμούν να συνεισφέρουν.
Το Wikitribune σκοπεύει να πληρώνει τους ρεπόρτερ συγκεντρώνοντας χρήματα από καμπάνιες πληθοπορισμού.
Ο Wales στοχεύει στην κάλυψη γενικής θεματολογίας, όπως η πολιτική στις ΗΠΑ και στο Ηνωμένο Βασίλειο, που θα βασίζεται σε εξειδικευμένη επιστημονική και τεχνολογική γνώση.
Όσοι προχωρούν σε δωρεά στην πλατφόρμα θα γίνονται υποστηρικτές, οι οποίοι με τη σειρά τους θα έχουν λόγο πάνω σε ποια θέματα και ιστορίες θα επικεντρώνεται η πλατφόρμα. Μάλιστα, σκοπός του Wales είναι μία κοινότητα αναγνωστών που θα επαληθεύει και θα επεξεργάζεται τα ήδη δημοσιευμένα άρθρα.
Περιγράφοντας το Wikitribune ως «ειδήσεις από τον λαό, για τον λαό», ο Wales δήλωσε: «Αυτή θα είναι η πρώτη φορά που επαγγελματίες δημοσιογράφοι και πολίτες δημοσιογράφοι θα συνεργαστούν πλάι-πλάι, επί ίσοις όροις, γράφοντας ιστορίες, όπως αυτές συνέβησαν, κάνοντας επί τόπου επεξεργασία, ενώ ανά πάσα στιγμή θα υποστηρίζονται από μια κοινότητα που ελέγχει και επανεξετάζει όλα τα γεγονότα».
Παρόλο που η κυκλοφορία της πλατφόρμας ξεκινά εν’ μέσω των εθνικών εκλογών στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο Wales εξηγεί ότι το κίνητρο για την δημιουργία του project προήλθε από τις ΗΠΑ.
«Κάποιος γνωστός με έπεισε να δώσω στον Trump 100 μέρες προτού αρχίσω να κάνω συλλογισμούς», είπε ο ίδιος, «αλλά μόλις στην πρώτη μέρα η Kellyanne Conway βγήκε και μίλησε για την δική της γραμμή «εναλλακτικών γεγονότων». Τότε ήταν που πραγματικά αποφάσισα να προχωρήσω στο εγχείρημα».
Εάν η καμπάνια χρηματοδότησης πάει καλά, ο Wales ελπίζει ότι θα μπορεί να προσλάβει τους πρώτους δημοσιογράφους της πλατφόρμας, το «συντομότερο δυνατό» – ίσως πριν τις 8 Ιουνίου, όταν οι Βρετανοί θα ψηφίσουν στις εθνικές εκλογές που προκήρυξε η Πρωθυπουργός Theresa May.
Όπως και η Wikipedia, το νέο project του Wales θα είναι ελεύθερης πρόσβασης. Η κυκλοφορία ξεκίνησε στις 25 Απριλίου με μία πληθοποριστική καμπάνια, που περιλαμβάνει προπώληση μηνιαίων «πακέτων υποστήριξης» για την χρηματοδότηση των πρώτων δημοσιογράφων. Το πρώτο θέμα ακολουθεί στο αμέσως επόμενο διάστημα.
Η κοινότητα των συμβαλλόμενων θα διαδραματίσει έναν ρόλο-κλειδί στη νέα σελίδα, διασφαλίζοντας ότι το περιεχόμενο των άρθρων πάντοτε υποστηρίζεται από πλήθος επιπλέον πληροφοριών, οι οποίες διαμοιράζονται στους αναγνώστες, όπου αυτό είναι δυνατό.
Οι πληροφορίες θα υποστηριχθούν από ένα τεκμήριο διαφάνειας στην αναφορά του ιστότοπου, όπου οι δημοσιογράφοι θα μοιράζονται πλήρη κείμενα, βίντεο και ήχο συνεντεύξεων.
Ο Wales ελπίζει ότι ο συνδυασμός της κατανεμημένης νοημοσύνης της Wikipedia και της μετρημένης επαγγελματικής δημοσιογραφίας, που καθοδηγείται από ένα επιχειρησιακό μοντέλο «που δεν αφορά τα κυνηγημένα κλικ», θα συμβάλλει σε μια οργάνωση ειδήσεων, η οποία θα «χτιστεί» από την βάση της για να καταπολεμήσει τα ψεύτικα νέα και το πολιτικό κυνήγι.
Υπάρχει και ένας τρίτος τρόπος, όπως είπε, ανάμεσα στα δύο μοντέλα, «της ψευδούς ουδετερότητας, όπου ο τάδε είπε ή η τάδε είπε ότι… ή έχοντας έναν Paul Dacre [συντάκτης της Daily Mail] και την ατζέντα του, παραφουσκώνοντας τα πράγματα».
Επίσης, πρόσθεσε: «Αν ρίξετε μία ματιά στην Wikipedia, πρόκειται για ένα θορυβώδες, αν και όχι τέλειο μέρος, αλλά σε ό,τι αφορά τις αληθείς ειδήσεις, δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου αντίκτυπος πάνω στην κοινότητά της.
Οι εθελοντές είναι αρκετά πεπειραμένοι ώστε να γνωρίζουν ό,τι είναι ανοησία και έχουν ήθος προτάσσοντας την άποψη ότι: «Όχι, είμαστε εδώ για ουδέτερα γεγονότα»: αυτή η κοινότητα το ξέρει από αυτό το πεδίο».
Οι ίδιοι οι συμβαλλόμενοι, οι οποίοι θα ενισχύσουν επίσης την πλατφόρμα οικονομικά, θα μπορούν τελικά συμβουλεύουν πάνω στα θέματα που εξερευνά το Wikitribune, δήλωσε ο Wales.
«Πάρτε για παράδειγμα την bitcoin κοινότητα, μία πολύ δραστήρια και παθιασμένη κοινότητα».
«Υπάρχουν πολλές ιστορίες στο χώρο αυτό, και πιστεύω ότι θα λάτρευα το ενδεχόμενο να συγκεντρώσω χρήματα, ώστε να προσλάβω έναν δημοσιογράφο και να τον βάλω στην λογική του bitcoin / blockchain».
Αυτές οι ιδέες, πίσω από το Wikitribune, είναι παρόμοιες με άλλα εγχειρήματα για μία βιώσιμη δημοσιογραφική κοινότητα.
Η ολλανδική ενημερωτική ιστοσελίδα De Correspondent, για παράδειγμα, κυκλοφόρησε το 2013 μετά από μία καμπάνια πληθοπορισμού ύψους 1 εκατ. ευρώ (£850,000), με σκοπό να επικεντρωθεί στην εμπεριστατωμένη κάλυψη επιλεγμένων θεμάτων από ρεπόρτερ, που υποστηρίζονται από την ισχυρή συμμετοχή μιας κοινότητας οικονομικών συμβαλλόμενων.
Τον Μάρτιο, ο ιστότοπος ανακοίνωσε την είσοδό του στην αμερικανική αγορά, χρηματοδοτούμενος με επιχορήγηση ύψους $515,000 (£400,000) από έναν αριθμό φιλανθρωπικών ενεργειών για τις ψηφιακές ειδήσεις.
Όμως ο Wales πιστεύει ότι τέτοιες συγκρίσεις καταργούν το Wikitribune. «Δεν είμαι σίγουρος ότι κανένας ποτέ υπήρξε τόσο ριζοσπαστικός, όσο εγώ», είπε.
«Ρεαλιστικά, με απλούς όρους, η κοινότητα μπορεί πραγματικά να αποκτήσει τον έλεγχο, καθώς πολλοί άνθρωποι από τις παραδοσιακές αίθουσες σύνταξης αντιμετώπισαν αληθινά προβλήματα, προσπαθώντας να αναμειχθούν σε κάτι τέτοιο».
Ο Wales, ο οποίος συμμετέχει στο διοικητικό συμβούλιο του Guardian Media Group, του ομίλου όπου ανήκει ο Guardian, ίδρυσε την Wikipedia με τον Larry Sanger το 2001, προτού δωρίσει ολόκληρο το project σε έναν μη-κερδοσκοπικό οργανισμό, τον Wikimedia Foundation, τον οποίο ίδρυσε το 2003.
Παραμένει μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Wikimedia Foundation, ενώ είναι και Πρόεδρος του Wikia, ενός “spin-off” της Wikipedia που επιτρέπει στις κοινότητες να δημιουργήσουν τις δικές τους συνεργατικές εγκυκλοπαίδειες με θέματα που κυμαίνονται από το Top Gear μέχρι τον Harry Potter.
