Δελτίο Τύπου Open Knowledge Foundation (OKFN)
Cambridge, UK – Ελλάδα 14 Ιουνίου 2013
Τα ανοιχτά δεδομένα και η διαφάνεια θα είναι ένα από τα τρία κύρια θέματα της συνόδου κορυφής της G8 στη Βόρεια Ιρλανδία, την επόμενη εβδομάδα. Ακτιβιστές της διαφάνειας ανακοίνωσαν σήμερα μια πρώτη αναφορά από αποτελέσματα της παγκόσμιας Απογραφής Ανοικτών Δεδομένων. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι χώρες του G8 έχουν ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουν ως προς τη δημοσίευση σημαντικών πληροφοριών σε μορφή ανοικτών δεδομένων.
Η Απογραφή Ανοικτών Δεδομένων λειτουργεί από το Ίδρυμα Ανοιχτής Γνώσης (Open Knowledge Foundation http://okfn.org), με τη βοήθεια ενός δικτύου τοπικούς εμπειρογνώμονες δεδομένων σε όλο τον κόσμο. Μετρά το άνοιγμα των δεδομένων σε δέκα βασικούς τομείς, μεταξύ των οποίων βρίσκονται και δεδομένα με μεγάλη σημασία για τη διαφάνεια και τη λογοδοσία του κρατικού μηχανισμού (όπως τα αποτελέσματα των εκλογών και τα στοιχεία των δημοσίων δαπανών), δεδομένα ζωτικής σημασίας για την παροχή κρίσιμων υπηρεσιών προς τους πολίτες (όπως χάρτες και χρονοδιαγράμματα συγκοινωνιών). Τα πλήρη αποτελέσματα για την Απογραφή Ανοικτών Δεδομένων του 2013 θα κυκλοφορήσουν αργότερα αυτό το έτος.
Μια πρώτη επισκόπηση των αποτελεσμάτων δείχνει ότι ενώ τόσο το Ηνωμένο Βασίλειο όσο και οι ΗΠΑ (που βρίσκονται στην κορυφή του πίνακα των χωρών της ομάδαςG8) έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο όσον αφορά το άνοιγμα των βασικών συνόλων δεδομένων, και οι δύο χώρες εξακολουθούν να έχουν ακόμη έναν αξιόλογο όγκο εργασίας μπροστά τους. Τα δεδομένα για τους ταχυδρομικούς κώδικες, που είναι απαραίτητα για όλες σχεδόν τις εφαρμογές και υπηρεσίες οι οποίες βασίζονται σε πληροφορίες τοποθεσίας,, παραμένουν ένα σημαντικό ζητούμενο για όλες τις χώρες του G8 πλην της Γερμανίας. Καμία χώρα της G8 δεν κατάφερε να φτάσει στο ανώτερο επίπεδο για τα δεδομένα που αφορούν μητρώα επιχειρήσεων. Η Ρωσία είναι η μόνη χώρα της G8 που δεν έχει δημοσιεύσει καμία από τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στην απογραφή ανοιχτών δεδομένων. Τα πλήρη αποτελέσματα για τις χώρες της G8 είναι online στη διεύθυνση: http://census.okfn.org/g8
Ο Rufus Pollock, ιδρυτής του Open Knowledge Foundation, δήλωσε: «Είμαστε ευτυχείς που πολλές χώρες της G8 δήλωσαν την υποστήριξή τους για τα ανοικτά δεδομένα αλλά τα σημερινά αποτελέσματα δείχνουν ότι η πρόοδος δεν έχει φανεί, παρά τις υποσχέσεις. Καλούμε τις χώρες αυτές να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους και να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στο άνοιγμα των δεδομένων παγκοσμίως, για να υπάρξει πραγματική διαφάνεια και λογοδοσία.
Ο Andrew Stott, πρώην διευθυντής της Βρετανικής Κυβέρνησης για τη Διαφάνεια και την Ψηφιακή Σύγκλιση, ο οποίος σήμερα βρίσκεται στην Επιτροπή Διαφάνειας του Δημοσίου Τομέα του Ηνωμένου Βασιλείου, δήλωσε: «Πρόκειται για εξαιρετική δουλειά από την κοινότητα του Open Knowledge Foundation για τη μέτρηση της υφιστάμενης πραγματικότητας στα ανοιχτά δεδομένα για τα πιο σημαντικά σύνολα δεδομένων. Δείχνει την καλή πρόοδο που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, δείχνει, επίσης, ότι υπάρχει δρόμος μπροστά για όλες τις χώρες, που πρέπει να διανυθεί προκειμένου να πραγματοποιηθεί το όραμα των ανοιχτών δεδομένων. Δίνει, ακόμη, σε κάθε χώρα μια σαφή ατζέντα για περαιτέρω βελτίωση.
Ο Chris Taggart των OpenCorporates, της μεγαλύτερης ανοικτής βάσης δεδομένων εταιρειών στον κόσμο, δήλωσε: «τα μητρώα επιχειρήσεων είναι ο θεμελιώδης δημόσιος κατάλογος της δημιουργίας και ύπαρξης των επιχειρήσεων Σήμερα ζούμε σε έναν κόσμο όπου οι μεγάλες εταιρείες μπορούν να αποτελούνται από αδιαφανή δίκτυα χιλιάδων διασυνδεδεμένων επιχειρήσεων, αποφεύγοντας έλεγχο και τον ανταγωνισμό. Εγληματικές ενέργειες, ξέπλυμα μαύρου χρήματος, διεφθαρμένοι αξιωματούχοι και απατεώνες χρησιμοποιούν συνήθως τα δίκτυα των εταιριών ως προπέτασμα για να κρύψουν και να μεταφέρουν χρήματικά ποσά. Στο πλαίσιο αυτό, είναι σημαντικό η πρόσβαση σε θεσπισμένες πληροφορίες να μην είναι απλώς ελεύθερη, αλλά τα διαθέσιμα δεδομένα να υπόκεινται κάτω από μια ανοικτή άδεια και να είναι μηχανικώς αναγνώσιμα. Τα σημερινά αποτελέσματα της Απογραφής Ανοικτών Δεδομένων δείχνουν ότι αυτό το μήνυμα δεν έχει περάσει σε πολλές από τις μεγαλύτερες χώρες του κόσμου.
Εν τω μεταξύ, η αντίστοιχη δραστηριοποίηση στην Ελλάδα είναι ακόμα σε αρχικό στάδιο. Πιο συγκεκριμένα, το OKFN Greece πριν από δύο μήνες προσέφερε στην Ελληνική Πολιτεία την Ελληνική Πύλη Ανοικτών δεδομένων (http://open-data.okfn.gr). Η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα θέματα της Ψηφιακής Ατζέντας, Neelie Kroes, έστειλε προσωπικά τις καλύτερες ευχές της στην ομάδα του Ελληνικού OKF για αυτό το εγχείρημα.
Από τότε, όμως, καμιά δημόσια υπηρεσία δεν έχει εκφράσει το ενδιαφέρον της να εμπλουτίσει με ανοικτά δεδομένα την Ελληνική Πύλη Ανοικτών δεδομένων, κυρίως γιατί δεν υπάρχει εθνική στρατηγική γύρω από τα ανοικτά δεδομένα. Η διαδικασία της Απογραφής Ανοικτών Δεδομένων έδωσε στο OKFN Greece την ιδέα για την εφαρμογή θέλω να ξέρω (want2know http://want2know.okfn.gr ), που στοχεύει στην ενεργοποίηση των ίδιων των πολιτών. Οι πολίτες θα μπορούν να ζητούν τα δεδομένα που θέλουν να γνωρίζουν και στα οποία θέλουν να έχουν ανοικτή πρόσβαση καθώς και να ενημερώνονται για αυτά που ήδη υπάρχουν.
Η εφαρμογή αυτή έχει ενημερωτικό σκοπό, ενώ φιλοδοξεί, με τη βοήθειά όλων των Ελλήνων πολιτών, να δημοσιευτούν νέα πακέτα δεδομένων του δημόσιου τομέα. Επιπλέον, αποτελεί και μια πλατφόρμα αξιολόγησης των δεδομένων, σύμφωνα με τα κριτήρια του OKFN για τα ανοικτά δεδομένα (σύμφωνα με τις απαιτήσεις της απογραφής ανοικτών δεδομένων) αλλά και της διαλειτουργικότητας αυτών όπως αυτά τέθηκαν από τον ιδρυτή του Web, Tim Berners Lee. Μένει να φανεί εάν η ελληνική Πολιτεία θα λάβει σοβαρά υπόψη τις επιταγές της Ψηφιακής Ατζέντας, ώστε να προλάβει έστω και καθυστερημένα τις εξελίξεις και να έχει ένα ακόμη εφόδιο για την αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων.