Τι φορολογία πληρώνουν οι πολυεθνικές εταιρείες στη χώρας σου; Οι μεγαλύτεροι υπέρμαχοι της φορολογικής δικαιοσύνης (συμπεριλαμβανομένου του Δικτύου Φορολογικής Δικαιοσύνης) και ειδικοί στα ανοικτά δεδομένα εργάζονται με σκοπό να σε βοηθήσουν να βρεις το δικό σου πρότζεκτ φορολογικής δικαιοσύνης χρησιμοποιώντας τα δικά τους ανοικτά δεδομένα. Σήμερα δημοσίευσαν ένα κείμενο με τίτλο What do they pay? στο οποίο καθορίζεται ο οδικός χάρτης για την δημιουργία μιας παγκόσμιας βάσης δεδομένων που θα περιέχει τις φορολογικές εισφορές και τις οικονομικές δραστηριότητες των πολυεθνικών εταιρειών. Περισσότερες πληροφορίες για το εγχείρημα μπορείτε να βρείτε στο datafortaxjustice.net.
Η ανοικτή προς όλους βάση δεδομένων θα αντλεί πληροφορίες από ήδη υπάρχουσες πηγές πληροφοριών δημιουργώντας ένα κεντρικό σημείο δημόσιας διάθεσης δεδομένων ανα χώρα (country by country reporting – CBCR) με σκοπό να βοηθήσει φορολογικές αρχές, υπέρμαχους φορολογικής δικαιοσύνης, επενδυτές, δημοσιογράφους και πολίτες να κατανοήσουν καλύτερα τις δραστηριότητες αυτών των εταιρειών.
Οι πολυεθνικές εταιρείες συνήθως δημοσιεύουν συγχωνευμένους λογαριασμούς – τα διεθνή λογιστικά πρότυπα επιτρέπουν πλέον την συγχώνευση σε ένα λογαριασμό όλων των πληροφοριών σχετικά με την ουσία των οικονομικών δραστηριοτήτων τους. Στην καλύτερη περίπτωση παρέχουν μερικά τοπικά στοιχεία. Πιθανόν να υπάρχουν κάποια στοιχεία για την «Αφρική» ή την «Ευρώπη» αλλά ακόμη και τότε, ο συνδυασμός των δραστηριοτήτων (ας πούμε) στην Γκάνα και των Μαυρίκο ή την Γαλλία και το Λουξεμβούργο τα καθιστά μη αξιοποιήσιμα. Όπως δηλώνεται και στο τίτλο, το μακρόπνοο εγχείρημα της γνωστοποίησης δεδομένων ανα χώρα θα έκανε τις πολυεθνικές εταιρείες να καταρρεύσουν και να δημοσιεύσουν τα στοιχεία τους για κάθε χώρα ξεχωριστά. Είναι πολύ σημαντικό για τους πολίτες να γνωρίζουν για τις εν λόγω εταιρείες και τις θυγατρικές τους, που δραστηριοποιούνται με ποιο τρόπο και τι συνεισφέρουν.
Σύμφωνα με μια οδηγία του ΟΟΣΑ που εισήχθη προσφάτως, όλες οι πολυεθνικές ενός ορισμένου βεληνεκούς είναι υποχρεωμένες να γνωστοποιούν αυτές τις πληροφορίες αποκλειστικά στις φορολογικές αρχές της χώρας που βρίσκεται η έδρα τους. Επιπροσθέτως υπάρχουν δημόσια πρότυπα για περιορισμένο αριθμό εκθέσεων ανα χώρα εντός της ΕΕ για τους τομείς των εξορύξεων και τον χρηματοπιστωτικό, τα οποία δημιουργούν πολλαπλές απαιτήσεις για κάποιες πολυεθνικές εταιρείες. Η αποτελεσματική αξιοποίησή τους είναι υψίστης σημασίας.
Τα επόμενα δυο με τρία χρόνια αποτελούν περίοδο προσαρμογής για την καθιέρωση μιας ενιαίας μορφής υποβολής εκθέσεων ώστε να εξασφαλιστεί χαμηλότερο κόστος συμμόρφωσης για τις επιχειρήσεις και να διευκολυνθεί η αποτελεσματικότερη χρήση των δεδομένων που προκύπτουν, τόσο από την κοινωνία των πολιτών και τα μέσα ενημέρωσης όσο και από τις φορολογικές αρχές. Αυτό από την μια θα επιβεβαιώσει την αξία δημοσιοποίησης των στοιχείων ανα χώρα και από την άλλη θα βοηθήσει αυτούς που χαράζουν πολιτικές σε παγκόσμιο επίπεδο, να συναινέσουν στην απαίτηση μιας πλήρους δημόσιας έκθεσης στοιχείων ανα χώρα κάτω από ένα ενιαίο πρότυπο.
Οι συγγραφείς του κειμένου What do they pay? είναι ο Alex Cobham από το Δίκτυο Φορολογικής Δικαιοσύνης, ο Dr Jonathan Gray του Πανεπιστημίου του Bath και του Διεθνούς Ιδρύματος Ανοικτής Γνώσης και ο καθηγητής Richard Murphy από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Το εν λόγω κείμενο είναι αποτέλεσμα συνεργασίας μεταξύ του Δικτύου Φορολογικής Δικαιοσύνης (ΔΦΔ) [(Tax Justice Network (TJN)] και του Διεθνούς Ιδρύματος Ανοικτής Γνώσης (ΔΙΑΓ) [(Open Knowledge International (OKI)]. Από την ίδρυσή του το 2003, το ΔΦΔ πρωτοστάτησε στην ανάπτυξη και προώθηση της ιδέας για δημοσιοποίηση στοιχείων των πολυεθνικών εταιρειών ανα χώρα. Το ΔΙΑΓ που συνεργάστηκε με το ΔΦΔ για την θέσπιση της πρωτοβουλίας «Ανοικτά δεδομένα για την Φορολογική Δικαιοσύνη» (Open Data for Tax Jiustice), είναι πρωτοπόροι στην χρήση ανοικτών δεδομένων. Στόχος τους είναι η πρόοδος του ανθρώπου και η επίτευξη χειροπιαστών αποτελεσμάτων σε πολιτικό επίπεδο.
Το κείμενο χωρίζεται σε τέσσερα μέρη. Πρώτον, οι συγγραφείς παρουσιάζουν μια σειρά από ιστορίες χρηστών, ερωτήσεις, απαιτήσεις και σενάρια χρήσης μιας βάσης δεδομένων. Δεύτερον, διερευνούν τι είδους πληροφορίες μπορεί και πρέπει να περιέχει μια βάση δεδομένων. Τρίτον, εξετάζουν ευκαιρίες και προκλήσεις που προκύπτουν από την οικοδόμηση μιας βάσης δεδομένων που αντλεί στοιχεία από ήδη υπάρχουσες πηγές πληροφοριών. Τέταρτον και τελευταίο, προτείνουν τα επόμενα βήματα στην υπεράσπιση, την ακολουθητέα πολιτική και τις τεχνικές εργασίες για την δημιουργία μιας δημόσιας βάσης δεδομένων.
Ως πρωτοπόροι, το ΔΦΔ και το ΔΙΑΓ προτείνουν τώρα την δημιουργία μιας ανοικτής βάσης δεδομένων, που θα περιέχει και θα διαθέτει δημόσια όλες τις αναφορές στοιχείων ανα χώρα, θα παρέχει τον χώρο στις πολυεθνικές να δημοσιεύσουν εθελοντικά τα δεδομένα τους οδηγούμενες στην διαφάνεια και θα κάνει δεδομένα, εργαλεία και μέτρα κινδύνου προσιτά στο ευρύ κοινό.
Ο γενικός διευθυντής του ΔΦΔ, Alex Cobham σημειώνει:
«Αυτό το κείμενο αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την δημιουργία μιας δημόσιας βάσης δεδομένων για την παρακολούθηση της φορολογικής συμπεριφοράς όλων των πολυεθνικών από το Λουξεμβούργο έως των Μαυρίκιο και από τις Βερμούδες ως την Σιγκαπούρη. Είμαστε ενθουσιασμένοι από την συμμετοχή όλων των οργανισμών και των ειδικών που συνεισέφεραν σε αυτή την προσπάθεια, οι οποίοι ενδυνάμωσαν την ανάλυση και τον σχεδιασμό της. Επίσης είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι για τις συζητήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη μεταξύ επενδυτών και επιχειρηματικών ομίλων σχετικά με την παροχή και χρήση δεδομένων. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι σε αυτή την προσπάθεια πρωτοστατεί η κοινωνία των πολιτών αντί του ΟΟΣΑ ή ενός παγκόσμιου φόρουμ. Ωστόσο όπως η κοινωνία των πολιτών πρότεινε την δημοσίευση στοιχείων ανα χώρα ίσως θα ήταν σωστό να αναλάβουμε ηγετικό ρόλο στην δημιουργία μιας βάσης δεδομένων που θα προσφέρει ποικίλα οφέλη – από το χαμηλότερο κόστος για τις πολυεθνικές που προκύπτει από τις διμερείς τους σχέσεις με τις εκάστοτε φορολογικές αρχές και την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των φορολογικών αρχών μέχρι την εξουσία του κοινού να ελέγχει πολυεθνικές και κυβερνήσεις και να τις κάνει να λογοδοτούν για τον ρόλο τους στη διεθνή φοροαποφυγή».
Ο καθηγητής Jonathan Gray, επίτιμο μέλος του Ινστιτούτου Πολιτικής και Έρευνας του Πανεπιστημίου του Bath και Διευθύνων σύμβουλος του ΔΙΑΓ τονίζει ότι:
«Η νέα έκθεση περιγράφει την προσπάθεια δημιουργίας ενός παγκόσμιου προγράμματος δημοσιών δεδομένων που θα μεταλλάξει την δημοκρατική εμπλοκή σχετικά με τον ρόλο των πολυεθνικών εταιρειών στις οικονομίες μας. Μια βάση δεδομένων για την κοινωνία των πολιτών θα είναι κάτι περισσότερο από μια πηγή πληροφοριών: θα διευκολύνει την συνεργασία μεταξύ των ερευνητών, των δημοσιογράφων και των ακτιβιστών και θα ανοίξει το δρόμο για την δημιουργία μιας επίσημης βάσης δεδομένων σε ένα διεθνή οργανισμό όπως τα Ηνωμένα Έθνη».
Δείτε τον Stephen Abbott Pugh από το ΔΙΑΓ στο #od4tj εδώ.
Ο Richard Murphy, καθηγητής της Πρακτικής στη Διεθνή Πολιτική Οικονομία του Πανεπιστημίου City του Λονδίνου και διευθυντής του τμήματος Φορολογικών Ερευνών της Μ. Βρετανίας σημειώνει:
«Η διαδικασία της αναφοράς στοιχείων ανα χώρα (country by country reporting) δημιουργήθηκε για να χρησιμοποιηθεί. Σκοπός της είναι να δείξει τι συμβαίνει στον κόσμο και να το αλλάξει. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μια βάση δεδομένων που θα κατέχει όλα τα δημοσίως διαθέσιμα στοιχεία ανα χώρα είναι ζωτικής σημασίας: μέσα από αυτή μπορούμε να δούμε ποιος κάνει τι και που και στην συνέχεια να απαιτήσουμε να γίνουν οι κατάλληλες αλλαγές από κυβερνήσεις και εταιρείες που ασχολούνται με την φοροδιαφυγή».
Το προτζεκτ Ανοικτά Δεδομένα για τη Φορολογική Δικαιοσύνη που ξεκίνησε το 2016, χρηματοδοτείται από το Δίκτυο Omidyar και συντονίζεται από το ΔΦΔ και το ΔΙΑΓ. Αποτελεί μια προσπάθεια για την δημιουργία ενός παγκόσμιου δικτύου ανθρώπων και οργανισμών που χρησιμοποιούν ανοικτά δεδομένα για την βελτίωση της υπεράσπισης, της δημοσιογραφίας και των πολιτικών γύρω από τη φορολογική δικαιοσύνη. Περισσότερες πληροφορίες για το προτζεκτ και τα μέλη του υπάρχουν στο datafortaxjustice.net.
Σημειώσεις :
Δίκτυο Φορολογικής Δικαιοσύνης – Tax Justice Network (taxjustice.net):
Το Δίκτυο Φορολογικής Δικαιοσύνης είναι ένα ανεξάρτητο, διεθνές δίκτυο που ξεκίνησε την δραστηριότητά του το 2003. Είμαστε αφοσιωμένοι στη έρευνα υψηλού επιπέδου, την ανάλυση και την υπεράσπιση στον τομέα της διεθνούς φορολογίας και των διαφόρων πτυχών των δημοσιονομικών κανονισμών σε διεθνές επίπεδο. Χαρτογραφούμε, αναλύουμε και εξηγούμε τον ρόλο της φορολογίας και των επιβλαβών συνεπειών της φοροδιαφυγής, της φοροαποφυγής και των φορολογικών παραδείσων. Ο κόσμος των παράκτιων φορολογικών παραδείσων βρίσκεται στο επίκεντρο των εργασιών μας. Οι βασικοί μας στόχοι είναι να δημιουργήσουμε κατανόηση, διάλογο και μεταρρυθμίσεις, ιδιαίτερα στις φτωχότερες χώρες. Δεν ανήκουμε σε κανένα πολιτικό σχηματισμό.
Διεθνές Ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης – Open Knowledge International (okfn.org)
Το Διεθνές Ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης είναι ένας παγκόσμιος μην κερδοσκοπικός οργανισμός που εστιάζει στην συνειδητοποίηση της αξίας των ανοικτών δεδομένων στην κοινωνία, βοηθώντας ομάδες πολιτών να αποκτήσουν πρόσβαση και να χρησιμοποιήσουν δεδομένα με σκοπό να αναλάβουν δράση για την επίλυση κοινωνικών προβλημάτων. Το Διεθνές Ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης το επιτυγχάνει αυτό με τρείς τρόπους: 1) Αναδεικνύουμε την αξία των Ανοικτών δεδομένων στο έργο των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, 2) παρέχουμε σε οργανώσεις τα εργαλεία και τις ικανότητες να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά τα ανοικτά δεδομένα και 3) κάνουμε τα κυβερνητικά συστήματα πληροφοριών να ανταποκρίνονται στην κοινωνία των πολιτών.
Συνασπισμός Χρηματοοικονομικής Διαφάνειας – The Financial Transparency Coalition (https://financialtransparency.org) :
Ο Συνασπισμός Χρηματοοικονομικής Διαφάνειας είναι ένα παγκόσμιο δίκτυο αποτελούμενο από κοινωνίες πολιτών, κυβερνήσεις και εμπειρογνώμονες που εργάζονται για τον περιορισμό των παράνομων χρημοτοοικονομικών ροών, μέσω της προώθησης ενός διαφανούς, υπεύθυνου και βιώσιμου χρηματοπιστωτικού συστήματος που να λειτουργεί για όλους. Ορισμένα μέλη έχουν επικεντρωθεί στη διασυνοριακή κυκλοφορία χρημάτων. Αυτές οι παράνομες χρηματοοικονομικές ροές προκύπτουν από την φοροδιαφυγή, την χειραγώγηση του εμπορίου, το οργανωμένο έγκλημα και την χρηματοδότηση διεφθαρμένων δημοσίων υπαλλήλων με αντάλλαγμα την επιρροή ή την πρόσβαση σε πόρους. Τα μέλη του συνασπισμού ασχολούνται ακόμη με τις ευρύτερες πτυχές των παράνομων ροών συμπεριλαμβανομένης της φοροδιαφυγής από τις πολυεθνικές εταιρείες. Κοινό στοιχείο των παράνομων ροών είναι ότι κρύβονται από αυτούς που τις μεταφέρουν. Ο συνασπιισμός εργάζεται εναντια σε αυτή την μυστικότητα.
Dr. Richard Murphy (taxresearch.org.uk):
Ο Richard Murphy είναι ορκωτός λογιστής και ιδρυτής του Δικτύου Φορολογικής Δικαιοσύνης. Αυτή την στιγμή διδάσκει Πρακτική στη Διεθνή Πολιτική Οικονομία στο Πανεπιστήμιο City του Λονδίνου, διευθύνει το τμήμα Φορολογικών Ερευνών της Μ. Βρετανίας και προτωστατεί σε εκστρατείες εναντίον της φοροαποφυγής και φοροδιαφυγής. Η αναφορά στοιχείων ανα χώρα για το 2003 πιστώνεται στον ίδιο. Ο Richard αρθρογραφεί εκτενώς στο Tax Research UK. Είναι ένας από τους συγγραφείς του βιβλίου «Tax Havens: How Globalization Really Works» που δημοσιεύτηκε από το Πανεπιστήμιο Cornell το 2009. Ακόμη είναι συγγραφέας των «The Courageous State» που δημοσιεύτηκε στο Searching Finance το 2011, «Over Here and Under Taxed» που δημοσιεύτηκε στο Vintage Books το 2013, «the Joy of Tax» που δημοσιεύτηκε στο Random House το 2015, και το «Dirty Secrets» μια νέα έρευνα για τους φορολογικούς παραδείσους που δημοσιεύτηκε το 2017 από το Verso.op.
Για περισσότερες πληροφορίες παρακαλώ επικοινωνήστε με την Naomi Fowler απο το Δίκτυο Φορολογικής Δικαιοσύνης στο +44 (0)7800 855 758 ή στείλτε email στον Stephen Abbott Pugh του Διεθνούς Ιδρύματος Ανοικτής Γνώσης στο stephen.abbottpugh@okfn.org
Πηγή: Organization Financial Transparency
