του Sander Van der Waal. Εφόσον ο φορολογούμενος πολίτης πληρώνει για κάτι, είναι λογικό να του επιτρέπεται η πρόσβαση σε αυτό. Παρόλο που αποτελεί μια συνήθης πρακτική με την οποία δεν διαφωνεί κανείς, παρατηρούνται περιπτώσεις όπου δεν ισχύει. Για παράδειγμα σε πολλές χώρες, των οποίων οι κυβερνήσεις αναθέτουν σε εξωτερικούς συνεργάτες την λειτουργία ορισμένων υπηρεσιών τους, οι νόμοι περι της Ελευθερίας των Πληροφοριών δεν εφαρμόζονται. Αυτό αποτελεί εμπόδιο στο να μάθετε πως δαπανήθηκαν τα χρήματα σας. Παρόμοια περίπτωση αποτελεί το κόστος πρόσβασης σε αποτελέσματα ακαδημαϊκών ερευνών που χρηματοδοτούνται με δημόσιο χρήμα. Πιο συγκεκριμένα ενώ μεγάλο μέρος της πανεπιστημιακής έρευνας χρηματοδοτείται από φορολογούμενους της εκάστοτε χώρας, τα αποτελέσματα κλειδώνονται σε ακαδημαϊκά περιοδικά στα οποία οι πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες πρέπει να πληρώσουν αδρά για να έχουν πρόσβαση. Όσο για το υπόλοιπο κοινό που δεν έχει καθόλου πρόσβαση θα πρέπει να πληρώσει για να την αποκτήσει.
Ωστόσο υπάρχει και ένας άλλος σημαντικός τομέας, όπου διεξάγονται έρευνες με λεφτά φορολογουμένων και τα αποτελέσματα αυτών δεν είναι διαθέσιμα σε όλους. Στις ολοένα και πιο ψηφιοποιημένες κοινωνίες μας αναπτύσσονται συνεχώς λογισμικά είτε από τις ίδιες τις κυβερνήσεις είτε από τους εξωτερικούς συνεργάτες. Τα αποτελέσματα των ερευνών είναι τις περισσότερες φορές ιδιόκτητα λογισμικά τα οποία εξακολουθούν έπειτα από την ολοκλήρωσή τους να ανήκουν στον προμηθευτή. Ως αποτέλεσμα οι κυβερνήσεις εγκλωβίζονται, καθώς εξαρτώνται πλήρως από τον εκάστοτε προμηθευτή για οτιδήποτε σχετίζεται με το λογισμικό. Κανείς άλλος πέρα από αυτόν δεν είναι σε θέση να κάνει προσαρμογές, προσθήκες και ελέγχους ώστε να βεβαιωθεί ότι δεν υπάρχουν τρωτά σημεία, ενώ η κυβέρνηση δεν μπορεί εύκολα να απευθυνθεί σε διαφορετικό προμηθευτή σε περίπτωση που δεν είναι ικανοποιημένη. Παρόλα αυτά υπάρχει λύση: είναι η εντολή ότι όλα τα λογισμικά που αναπτύσσονται με δημόσιο χρήμα να αποτελούν δημόσιο κώδικα. Αυτή η εντολή ορίζει ότι το λογισμικό που θα αναπτύσσεται ως αποτέλεσμα σύναψης συμβάσεων με εξωτερικούς προμηθευτές, (έπειτα από την ολοκλήρωσή του) θα απελευθερώνεται με άδεια Free and Open Source Software.
Το παραπάνω ζήτημα αποτελεί την καρδιά της εκστρατείας Public Code, Public Money που ξεκίνησε πρόσφατα το Free Software Foundation Europe. Απώτερος στόχος της καμπάνιας είναι να διασφαλίσει ότι η άδεια Free and Open Source Software θα αποτελεί την αρχική επιλογή παγκοσμίως για οποιοδήποτε λογισμικό αναπτυχθεί χρηματοδοτούμενο με δημόσιο χρήμα. Το Διεθνές Ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης υποστηρίζει ολόψυχα αυτή την εκστρατεία και προσθέτει με την φωνή του: Αν πρόκειται για δημόσιο χρήμα πρέπει ο κώδικας να είναι Δημόσιος! Μαζί με όλους του συνυπογραφούντες, καλούμε τους εκπροσώπους μας να κάνουν όλες τις απαραίτητες κινήσεις ώστε τα λογισμικά που αναπτύχθηκαν με χρηματοδότηση δημοσίου χρήματος, να καθίστανται δημόσια διαθέσιμα κάτω από μια άδεια Free and Open Source Software.
Για εμάς στο Ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης αυτό το ζήτημα είναι σημαντικό. Όντας οι πρώτοι προγραμματιστές του λογισμικού CKAN και ένας από τους κύριους διαχειριστές του, συνεισφέρουμε αναλογικά στην προσπάθεια για αξιόπιστο και υψηλής ποιότητας λογισμικό ανοικτού κώδικα προς ανάπτυξη διαθέσιμο για τις κυβερνήσεις. Το CKAN χρησιμοποιείται σήμερα για τη δημοσίευση δεδομένων από πολλές κυβερνήσεις παγκοσμίως (συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, Ηνωμένου Βασιλείου, Καναδά, Βραζιλία, Γερμανία, Αυστραλία κ.α). Καθώς οι ανάγκες δημοσίευσης δεδομένων στους ιστοτόπους τους είναι παρόμοιες, θα ήταν σπατάλη δημοσίου χρήματος αν κάθε κυβέρνηση ανέθετε σε εξωτερικό συνεργάτη την ανάπτυξη της δικής της πλατφόρμας ή ακόμη αν πλήρωνε έναν προμηθευτή για την αγορά ιδιόκτητου προϊόντος. Διότι αν είναι διαθέσιμο ένα λογισμικό ανοικτού κώδικα δεν χρειάζεται να πληρώσουν άδεια χρήσης, μπορούν να το χρησιμοποιήσουν δωρεάν. Μπορούν ακόμη να αναθέσουν σε μια εξωτερική εταιρεία την ανάπτυξη λογισμικού ανοικτού κώδικα για λογαριασμό τους και έπειτα να προβούν οι ίδιοι σε τυχόν προσαρμογές. Εφόσον πραγματοποιηθούν αυτές, η κυβέρνηση δεν θα είναι συνδεδεμένη με τον προμηθευτή και θα μπορεί εύκολα να το μεταφέρει σε άλλον αν δεν είναι ευχαριστημένη. Στην πραγματικότητα όμως αυτό δεν συμβαίνει, αναφορικά με τα περισσότερα λογισμικά που χρησιμοποιούν οι κυβερνήσεις, καθώς συνεχίζουν να εγκλωβίζονται στο μοντέλο αποκλειστικότητας του εκάστοτε προμηθευτή.
Ωστόσο γνωρίζουμε ότι η αλλαγή είναι δυνατή. Βλέπουμε να συμβαίνουν κάποιες αλλαγές στον τομέα των ακαδημαϊκών εκδόσεων καθώς το κίνημα για την ανοικτή πρόσβαση έχει προσελκύσει τα βλέμματα. Ολοένα και περισσότεροι χρηματοδότες ακαδημαϊκών ερευνών δηλώνουν ότι οποιοσδήποτε λάβει επιχορηγήσεις από αυτούς αναμένεται να δημοσιεύσει τα αποτελέσματα της έρευνας του κάτω από μια άδεια ανοικτής πρόσβασης, ώστε ο καθένας να μπορεί να την διαβάσει και να την κατεβάσει.
Πιστεύουμε ότι είναι εφικτό να γίνει κάτι παρόμοιο με τα λογισμικά που αναπτύσσονται χρηματοδοτούμενα από δημόσιους πόρους και γι’ αυτό σας παροτρύνουμε να υποστηρίξετε την καμπάνια με την υπογραφή σας!
ΠΗΓΗ:Open Software
