Η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) έχει επηρεάσει σημαντικά τις επιχειρήσεις, τις κυβερνήσεις και την παγκόσμια οικονομία, εισχωρώντας και τροποποιώντας πολλές από τις μέχρι πρότινος γνωστές πτυχές της καθημερινής ζωής. Η έκθεση ‘ The Role of Artificial Intelligence in Processing and Generating New Data ’ του data.europa.eu εξερευνά τόσο το νομικό καθεστώς, αλλά και τις αναδυόμενες προκλήσεις που περιβάλλουν το πεδίο της τεχνητής νοημοσύνης προκειμένου, οι αναγνώστες να είναι σε θέση να κατανοήσουν τόσο τους τρόπους με τους οποίους τα συστήματα μηχανικής μάθησης αξιοποιούν τα ανοιχτά δεδομένα όσο και τους περιορισμούς που προκύπτουν αναφορικά με την χρήση τους.
The Role of Artificial Intelligence in Processing and Generating New Data
Η έκθεση στοχεύει στην ανάλυση ζητημάτων που σχετίζονται με τα βασικά νομικά ερωτήματα γύρω από την σχέση της τεχνητής νοημοσύνης και των ανοιχτών δεδομένων και βασίζεται σε μία ενημερωτικών webinars που διοργανώθηκαν από το data.europa.eu, με σκοπό την παρουσίαση τριών θεματικών/διαστάσεων που θίγουν αντίστοιχα ζητήματα: 1) το καθεστώς ιδιοκτησίας και την χρήση των δεδομένων σε σχέση με τις νομικές παραμέτρους για την εξασφάλιση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, 2) τα θεμελιώδη δικαιώματα και την προστασία δεδομένων και 3) την ρυθμιστική προσέγγιση της Ε.Ε αναφορικά με τον αναδυόμενο νόμο AI (AIA) που εξασφαλίζει, μεταξύ άλλων, την υιοθέτηση μίας ανθρωποκεντρικής προσέγγισης σε σχέση με την χρήση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης, με σκοπό την προστασία των φυσικών προσώπων, των δημοκρατικών αξιών και την μείωση των αρνητικών επιπτώσεων που θα μπορούσε να επιφέρει η “άναρχη” χρήση της τεχνητής νοημοσύνης. Παράλληλα, παραθέτει νέες προτάσεις για την περεταίρω βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου γύρω από τον τομέα της προστασίας δεδομένων και φυσικών προσώπων.
Αναδυόμενες προκλήσεις και ευκαιρίες για καινοτομία
Τα συμπεράσματα της έκθεσης υπογραμμίζουν μεταξύ άλλων τις αναδυόμενες προκλήσεις αναφορικά με την αυξημένη χρήση και υιοθέτηση συστημάτων τεχνικής νοημοσύνης στην Ευρώπη, προωθώντας την ανάγκη εύρεσης και εγκατάστασης νομικού πλαισίου διασφάλισης των προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των ανθρώπων. Επίσης, η έρευνα αναγνωρίζει την αξία των ανοιχτών βάσεων δεδομένων, συζητώντας τις μελλοντικές προεκτάσεις και πιθανές χρήσεις τους από τα συστήματα ΑΙ, με σκοπό την περαιτέρω αύξηση της αξίας των ανοιχτών δεδομένων και την δημιουργία αξιοποιήσιμων βάσεων δεδομένων που θα επιφέρουν νέες προοπτικές διαχείρισης των προκλήσεων και περαιτέρω ευκαιρίες καινοτομίας στις χώρες μέλη της Ε.Ε.
AI Act
Το AI Act είναι το πρώτο νομικό πλαίσιο για την τεχνητή νοημοσύνης, με σκοπό τον περιορισμό των κινδύνων και την πρόληψη μελλοντικών προκλήσεων σε σχέση με την προστασία των δεδομένων, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των φυσικών προσώπων κτλ., το οποίο επιχειρεί να κατατάξει την Ευρωπαϊκή κοινότητα σε ηγετική θέση αναφορικά με τον χειρισμό των αναδυόμενων τεχνολογιών μηχανικής μάθησης σε παγκόσμιο επίπεδο. Το ΑΙ Αct αποτελεί μέρος μίας μεγαλύτερης και ευρύτερης γκάμας νομικών μέτρων σχετικά με την διαχείριση και την ανάπτυξη αξιόπιστων συστημάτων ΑΙ, συμπεριλαμβάνοντας τα AI Innovation Package και Coordinated Plan on AI που αποτελούν δύο ακόμα νομοθετικά πλαίσια με παρόμοιους σκοπούς και επιδιώξεις. Βασική προτεραιότητα του νεοσύστατου νομοθετικού πλαισίου ρύθμισης της λειτουργίας των συστημάτων ΑΙ αποτελεί η εξασφάλιση ότι τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης είναι σε θέση να σέβονται και να προστατεύουν τα δ=θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, το ηθικό και νομικό πλαίσιο στο οποίο εντάσσονται.
